Ιφιγένεια Τέκου : Ένα παιδί δεν ορίζεται από την γενετική αλλά από το μεγαλείο της αγάπης

 

 
Από τη Μαίρη Γκαζιάνη
  
 «Ξέρεις τι θα ΄θελα Ρουμπίνα; Να κάνω όνειρα ξανά. Όχι τίποτα μεγάλα κι εντυπωσιακά. Αυτά που δεν σε απογειώνουν, όμως σε συντηρούν. Να τι θα ΄θελα, αν γινόταν. Να ονειρευτώ ξανά!» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου). 
Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε το νέο μυθιστόρημα «Να ονειρευτώ ξανά» της συγγραφέα Ιφιγένειας Τέκου, η οποία με τα προηγούμενα βιβλία της έχει αποδείξει ότι κρατάει μια γερή πένα στα χέρια της και η πηγή έμπνευσής της είναι αστείρευτη και ξεχωριστή. Μόλις το 2014 πρωτοεμφανίστηκε στο συγγραφικό χώρο κι όμως έχει ήδη κατακτήσει το αναγνωστικό κοινό που αδημονεί να πιάσει στα χέρια του κάθε νέο βιβλίο της.
ΕΡ. Ιφιγένεια πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο σου με τίτλο «Να ονειρευτώ ξανά». Σε τι αναφέρεται;
ΑΠ. Το νέο μου βιβλίο από τις εκδόσεις Διόπτρα με τίτλο «Να ονειρευτώ ξανά» διαδραματίζεται σε δύο υπέροχα ελληνικά νησιά, την Κέρκυρα και τη Ζάκυνθο και σε ένα χρονικό ορίζοντα από το 1943 έως τα τέλη της δεκαετίας του 60’. Ο αληθινός έρωτας που μένει αναλλοίωτος στο πέρασμα των χρόνων, η φιλία, η μητρική αγάπη που είναι ανεξάρτητη από τις επιταγές της βιολογίας, η κακοποίηση, οι δεύτερες ευκαιρίες στα όνειρα,  είναι μερικά από τα θέματα που ξετυλίγονται και αναδεικνύονται στο νέο μου μυθιστόρημα.
ΕΡ. Πότε σταματάνε τα όνειρα και πότε ξαναρχίζουν;
ΑΠ. Τα όνειρα δεν σταματάνε ποτέ  στ’αλήθεια, απλά μπαίνουν σε σιγανή φωτιά, σε αναμονή, κάθε φορά που απογοητευόμαστε. Η αντίδραση απέναντι στην ματαίωση των προσδοκιών διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Κάποιοι τα παρατάνε γιατί φοβούνται μια εκ νέου απογοήτευση και κάποιοι κυνηγούν με ακόμα μεγαλύτερη ένταση τα όνειρά τους. Εγώ τολμώ να πω ότι ανήκω σε εκείνους που δεν παραιτούνται ποτέ.
ΕΡ. Πιστεύεις ότι μπορεί να υπάρχουν άνθρωποι που δεν κάνουν όνειρα;
ΑΠ. Δεν νομίζω πως κάποιος φυσιολογικός άνθρωπος μπορεί να ζήσει χωρίς όνειρα, φιλοδοξίες και προσδοκίες. Η ζωή  θα ήταν τελείως άχρωμη, ανούσια και το χειρότερο χωρίς σκοπό και ελπίδα.
ΕΡ. Στο βιβλίο σου μητέρες χωρίζονται από τα παιδιά τους και γυναίκες μεγαλώνουν τα παιδιά άλλων γυναικών. Συνέβαινε αυτό κατά τη διάρκεια του πολέμου;
ΑΠ. Κατά τη διάρκεια ενός πολέμου οι άνθρωποι δοκιμάζονται με κυρίαρχο μέλημά τους την επιβίωση. Φυσικά και υπό αυτές τις συνθήκες πολλές μάνες αναγκάζονται να αποχωριστούν τα παιδιά τους, να αφήσουν τον τόπο τους και να ξεπουλήσουν την ηθική τους προκειμένου να διασφαλιστεί η πολυπόθητη συνέχεια της ζωής. Στους δύσκολους καιρούς αναγκαζόμαστε να κάνουμε πράγματα που δεν θα πιστεύαμε ποτέ ότι είμαστε ικανοί να τα πράξουμε.
ΕΡ. Μια μάνα που στερήθηκε το παιδί της, μπορεί να δώσει την ίδια αγάπη σε ένα άλλο παιδί δίχως μάνα και αντίστοιχα το παιδί στη γυναίκα που το μεγαλώνει;
ΑΠ. Γιατί μια  γυναίκα να μην μπορεί να δώσει αγάπη σε ένα παιδί που δεν είναι δικό της ή ένα παιδί να μην μπορεί να μην αγαπήσει τη γυναίκα που το μεγάλωσε αλλά δεν το γέννησε; Η μητρική αγάπη δεν είναι βιολογία και δεν είναι τίτλος που έρχεται αυτόματα μετά από μια εγκυμοσύνη. Αν έχεις καρδιά, είναι αδύνατο να μείνεις ασυγκίνητος μπροστά σε ένα αδύναμο μικροσκοπικό ορφανό πλάσμα που σε έχει ανάγκη. Ειδικά αν πιο πριν έχεις χάσει το δικό σου το παιδί και ακόμα ειδικότερα, αν το παιδί που καλείσαι να αναθρέψεις είναι της καλύτερής σου φίλης. Πιστεύω λοιπόν πως το δέσιμο ανάμεσα σε μια γυναίκα και ένα παιδί δεν ορίζεται από την γενετική αλλά από το μεγαλείο της αγάπης.
ΕΡ. Ο Φίλιππος δείχνει πολύ σκληρή συμπεριφορά προς τους ανθρώπους την εποχή του πολέμου αλλά και προς τις γυναίκες. Πιστεύεις πως υποσυνείδητα εκδικείται τη μητέρα που τον γέννησε;
ΑΠ. Νομίζω πως ο χαρακτήρας μας πλάθεται όσο είμαστε στην τρυφερή ηλικία και στην διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός παιδιού παίζει ρόλο, τον μεγαλύτερο όλων, η οικογένεια. Ο Φίλιππος δεν ένιωσε την αγάπη και τη ζεστασιά όσο ήταν μικρός κι αυτό τον έκανε σκληρό κι απάνθρωπο.  Πίσω από το πρόσωπο κάθε γυναίκας έβλεπε το πρόσωπο της μητέρας που τον γέννησε αλλά δεν νοιάστηκε γι’ αυτόν.  Έγινε σκληρός κι αδίστακτος και εξαιτίας του καταστράφηκαν ζωές… ωστόσο έχει κάποια, μικρά έστω, ελαφρυντικά.
ΕΡ. Η Μαργαρίτα αποδεικνύεται μια δυναμική γυναίκα που απαλλάσσεται από έναν βίαιο σύζυγο, η Αλίκη υποτάσσεται και τελικά καταφεύγει σε ακραία λύση. Που οφείλεται η διαφορετική αντιμετώπιση;
ΑΠ. Πράγματι, η Μαργαρίτα δείχνει να είναι πιο δυναμική καθώς ρισκάρει την ίδια της τη  ζωή προκειμένου να ξεφύγει από ένα βάναυσο σύζυγο, αλλά ας μην ξεχνάμε πως μπορεί να δρούσε διαφορετικά αν είχε κι ένα παιδί να σκεφτεί. Ίσως γι’ αυτό το λόγο η Αλίκη να υποτάχτηκε αρχικά… για το παιδί της και για το παιδί της τελικά κατέφυγε σε μια ακραία λύση καθώς μεταμορφώθηκε σε λέαινα για χάρη του. Κάθε άνθρωπος συμπεριφέρεται διαφορετικά απέναντι στις δυσκολίες και τις αναποδιές της ζωής ανάλογα με την ανατροφή του αλλά και τις προσλαμβάνουσές του.
ΕΡ. Η Μαργαρίτα στερείται το παιδί της από ένα ψέμα, η Στυλιανή από επιλογή και η Ρουμπίνα από ανάγκη. Ποια θεωρείς ότι είναι το πιο τραγικό πρόσωπο σε σχέση με την εξέλιξη της ζωής κάθε μιας; 
ΑΠ. Και οι τρεις αυτές γυναίκες βιώνουν μια τραγική κατάσταση καθώς τα τερτίπια της ζωής τις αναγκάζουν να στερηθούν το παιδί τους. Υπάρχει κάτι χειρότερο για μια μάνα; Ακόμα και η Στυλιανή που άφησε το παιδί της από επιλογή, ήταν άραγε στα αλήθεια επιλογή της; Συμπονώ εξίσου και τις τρεις τους για τα βάσανα που πέρασαν αλλά και για τον τρόπο που διάλεξαν να τα αντιμετωπίσουν προσπαθώντας να βγουν όσο πιο αλώβητες γίνεται.
ΕΡ. Υπάρχουν πραγματικά γεγονότα από τα οποία άντλησες την έμπνευση της ιστορίας σου;
ΑΠ. Το βιβλίο μου είναι προϊόν μυθοπλασίας και δεν βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, ωστόσο όλα τα ιστορικά στοιχεία που αναφέρονται στις σελίδες τους είναι το αποτέλεσμα έρευνας.
ΕΡ. Ποια είναι τα «όνειρα δεύτερης ευκαιρίας» που αναφέρεις στο βιβλίο σου;
ΑΠ. Ίσως τα όνειρα «δεύτερης ευκαιρίας» να ακούγονται σαν κάτι κακό, σαν ένας αναγκαστικός συμβιβασμός, σαν να ξεπουλάμε στο παζάρι τα «μεγάλα» μας όνειρα. Δεν είναι έτσι. Τουλάχιστον όχι κατά την άποψή μου. Τα όνειρα  και οι προσδοκίες είναι υπέροχα και μας τρέφουν, όμως οφείλουν να είναι ρεαλιστικά. Με άλλα λόγια, αν τα σχέδιά μας ναυαγήσουν, δεν παραιτούμαστε μηρυκάζοντας την αποτυχία μας αλλά συνεχίζουμε φτιάχνοντας νέα σχέδια.
ΕΡ. Στο βιβλίο σου όλοι οι καλοί δικαιώνονται κι ένας κακός πληρώνει με την αυτοθυσία κάποιου άλλο. Συμβαίνει αυτό στην αληθινή ζωή;
ΑΠ. Στην αληθινή ζωή συμβαίνουν τα πάντα. Οι καλοί δικαιώνονται ή όχι, οι κακοί πληρώνουν για τα εγκλήματά τους ή όχι. Σε ένα μυθιστόρημα πάλι, ο δημιουργός έχει την πολυτέλεια να τιμωρήσει ή να δικαιώσει κάποιον ανάλογα με την κρίση του κι εγώ αυτό έκανα. Δεν μπορώ να πω ότι δικαίωσα όλους τους καλούς μια και δεν τους ήρθαν τα πράγματα όπως τα ήλπιζαν, απλά ύστερα από πολλές απώλειες και βάσανα τους αποδόθηκε επιτέλους ένα μερίδιο ευτυχίας το οποίο και καλοδέχτηκαν προκειμένου να κάνουν μια νέα αρχή.
ΕΡ. Οι δεύτερες ευκαιρίες έρχονται από τη μοίρα, την τύχη ή τις προκαλούν οι ίδιοι οι άνθρωποι;
ΑΠ. Έλεγαν οι παλιοί «αν έχεις τύχη διάβαινε». Κακά τα ψέματα, είναι και θέμα τύχης το αν θα σου παρουσιαστεί έστω μια ευκαιρία στη ζωή σου, πόσο μάλλον μια δεύτερη. Από κει και πέρα δεν είμαι μοιρολάτρης. Πιστεύω με πάθος στην ανθρώπινη βούληση. Αποτυγχάνει όποιος σταματάει να προσπαθεί, άρα στην τελική όλα εξαρτώνται από το πόσο πολύ θες κάτι και πόσο διατίθεσαι να παλέψεις για τα όνειρά σου. Αν δεν παλέψεις για χάρη τους, ίσως δεν σου αξίζουν.
ΕΡ. Αφού σ΄ ευχαριστήσω και σου ευχηθώ καλοτάξιδο το νέο βιβλίο σου, θα σου ζητήσω να κλείσεις με μια δική σου φράση αυτή τη συνέντευξη.
ΑΠ. Ευχαριστώ κι εγώ για τις ουσιαστικές ερωτήσεις και τις ευχές.  Η δική μου φράση ως κλείσιμο αυτής της συνέντευξης είναι γεμάτη από τη σοφία του Ηράκλειτου. «Αν δεν ελπίζεις το ανέλπιστο, δεν θα το βρεις». Καλές γιορτές με υγεία, αγάπη, χαρά, ειρήνη και αλληλεγγύη σε όλο τον κόσμο. Κι ας μην ξεχνάμε τα όνειρα…που κάνουν τη ζωή μας ομορφότερη.
*** Το βιβλίο της Ιφιγένειας Τέκου «Να ονειρευτώ ξανά» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ