Subscribe Now
Trending News
Τα cookies επιτρέπουν μια σειρά από λειτουργίες που ενισχύουν την εμπειρία σας στo now24.gr. Χρησιμοποιώντας αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies, σύμφωνα με τις οδηγίες μας.
12 Νοέ 2024
Κόσμος

Τα έθιμα της Κινέζικης Πρωτοχρονιάς

Από την Κατερίνα Γιουέ Γού

Η Κινέζικη Πρωτοχρονιά είναι η πιο σημαντική και πανηγυρική εορτή για όλους τους Κινέζους τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

Έτος τιγρης
Καθαρισμός
Ανοιξιάτικα δίστιχα

Όπως και το Πάσχα, η Κινέζικη Πρωτοχρονιά – με άλλο όνομα η Γιορτή της Άνοιξης – είναι κινητή, και φέτος το 2022 πέφτει την 1η Φεβρουαρίου, που θα είναι η πρώτη μέρα του νέου Έτους, αυτό της Τίγρης, ένα κινέζικο ζώδιο που έχει τη δύναμη να διώχνει τα κακά πνεύματα.

Σύμφωνα με την παράδοση, ολόκληρη η εορταστική περίοδος ξεκινάει επτά μέρες πριν την Πρωτοχρονιά, και τελειώνει τη 15η μέρα μετά την Πρωτοχρονιά. Σχεδόν κάθε μέρα των τριών αυτών  εβδομάδων υπάρχουν συγκεκριμένες τελετές και ιδιαίτερα έθιμα, τα οποία διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή, και από τα οποία τα περισσότερα ξεχνιούνται σταδιακά από τους κάτοικους των αστικών περιοχών σήμερα. Εδώ θα παρουσιαστούν στους Έλληνες αναγνώστες οι πιο καθολικές και ενδιαφέρουσες παραδόσεις του κινέζικου εορτασμού.

Ένα έθιμο με χαρακτήρα υγιεινής που έχουν οι Κινέζοι λίγες μέρες πριν την Πρωτοχρονιά είναι ο σχολαστικός καθαρισμός του σπιτιού, που συμβολίζει το διώξιμο της κακής τύχης και της φτώχιας. Πρόσφατα η παράδοση αυτή συνδυάστηκε από τους Κινέζους influencer με την ιδέα του declutter στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στην είσοδο κάθε σπιτιού θα κολληθούν και τα «ανοιξιάτικα δίστιχα», δηλαδή , οι ευοίωνοι και χαρούμενοι στίχοι γραμμένοι σε κόκκινα χαρτιά, π.χ., «τα λουλούδια χαμογελάνε, ενώ τα πυροτεχνήματα τραγουδάνε… Η χαρά να γεμίσει το σπίτι μας!» Τις πόρτες και τα παράθυρα θα τα διακοσμήσουν έργα χαρτοκοπτικής και η καλλιγραφία του κινέζικου ιδεογράμματος «福» (ευτυχία) – συχνά κολλημένη επίτηδες ανάποδα επειδή το ομώνυμο της «ανάποδης ευτυχίας» είναι «η ευτυχία έρχεται». Φυσικά όλη η διακόσμηση είναι κόκκινη, αφού οι Κινέζοι χρησιμοποιούν αυτό το χρώμα όπως οι Έλληνες το μάτι.

 

Την παραμονή της Γιορτής της Άνοιξης οι Κινέζοι θα την περάσουν με όλα τα μέλη της οικογένειας, ζωντανά και μη. Αυτό σημαίνει ότι πριν από το δείπνο των ζωντανών υπάρχει και μια μικρή τελετή λατρείας των προγόνων της οικογένειας: τα ζωντανά μέλη υποκλίνονται μπροστά σε μια ξύλινη πινακίδα που συμβολίζει όλα τα πνεύματα των προγόνων, τοποθετημένη στο τραπέζι μαζί με θυμίαμα, κεριά και φαγητό.

Πολλές μοντέρνες οικογένειες την παρακάμπτουν αυτήν την τελετή και πάνε κατευθείαν στο δείπνο για τους ζωντανούς. Σχεδόν κάθε φαγητό εκφράζει μια καλή ευχή : το ομώνυμο του ψαριού είναι «περιουσία», και του κοτόπουλου είναι «ευοίωνο», ενώ τα φημισμένα dumplings (τα ζυμαρικά με γέμιση συνήθως χοιρινού κιμά ) που τρώνε κυρίως στη βόρεια Κίνα είναι το σύμβολο του χρυσού. Οι «μπάλες ρυζιού» και τα «κέικ της Πρωτοχρονιάς», δυο παραδοσιακά γλυκά, αντιπροσωπεύουν αντίστοιχα την οικογενειακή επανένωση και την επιτυχημένη καριέρα. Όπως και στην Ελλάδα, σήμερα πολλοί Κινέζοι επιλέγουν να φάνε το δείπνο της παραμονής στα εστιατόρια.

 

Μετά από το φαγητό οι Κινέζοι θα ξενυχτήσουν περιμένοντας το νέο έτος. Εδώ και 39 χρόνια η διαδικασία αυτή στα περισσότερα κινέζικα σπίτια συνδυάζεται με το Γκαλά της Πρωτοχρονιάς του κρατικού καναλιού CCTV, παρόλο που η γκρίνια των θεατών ακούγεται όλο και πιο δυνατά τελευταία για τη συγκεκριμένη παραγωγή. Βασικά λίγοι παρακολουθούν το Γκαλά επειδή η παραμονή Πρωτοχρονιάς είναι μία ημέρα όπου γίνονται οικογενειακές συζητήσεις του τύπου:

«Πότε θα παντρευτείς επιτέλους;»

«Φέτος έχετε σχέδιο για μωρό;»

Όμως τέτοιες ερωτήσεις δεν αρέσουν στους νέους και συχνά η ατμόσφαιρα χαλάει και ¨μυρίζει» μπαρούτι.

Το μπαρούτι μυρίζει έντονα και έξω από τα παράθυρα εφόσον σκάνε οι κροτίδες και τα πυροτεχνήματα στους δρόμους, που σύμφωνα με τη μυθολογία, αποσκοπούν στο να τρομάξουν και να διώξουν τα ανθρωποφάγα τέρατα. Όταν μπει το καινούργιο έτος τα μεσάνυχτα, ο ήχος των κροτίδων και των πυροτεχνημάτων είναι εκκωφαντικός, καθώς αρκετοί Κινέζοι μαζεύονται στους βουδιστικούς ναούς να χτυπήσουν την «καμπάνα της Πρωτοχρονιάς» για καλή τύχη. Κάθε καμπάνα θα χτυπηθεί 108 φορές από 108 οπαδούς οι οποίοι είτε έρχονται πρώτοι είτε χρηματοδοτούν.

Το πρωί της Κινέζικης Πρωτοχρονιάς το πρώτο πράγμα που θα κάνουν τα κινεζόπουλα είναι να αναζητήσουν κάτω από το μαξιλάρι τους τα μικρά κόκκινα φακελάκια μέσα στα οποία θα βρουν λεφτά από τους παππούδες και γιαγιάδες και λοιπούς συγγενείς, όπως τα χριστουγεννιάτικα δώρα για τα παιδιά της δύσης. Σύμφωνα με το έθιμο, την πρώτη μέρα του νέου έτους απαγορεύεται να σκουπίσουμε το σπίτι, αλλά και να πετάξουμε τα σκουπίδια, αλλιώς θα χάσουμε χρήματα τη νέα χρονιά. Επίσης, όταν για πρώτη φορά της χρονιάς ανοίξουμε την πόρτα μας, πρέπει να ανάψουμε πρώτα κροτίδες, για να «στρωθούν στο πάτωμα τα κόκκινα ψίχουλα» τους.

Παραδοσιακά τη μέρα της Πρωτοχρονιάς πρέπει να επισκεφτούμε τους συγγενείς και τους φίλους μας. Επίσης, τη γιορτινή περίοδο οργανώνεται και η «αγορά του ναού». Όπως το πανηγύρι στην Ελλάδα, εκεί υπάρχουν περίπτερα με διαφορετικά φαγητά και είδη χειροτεχνίας. Επίσης, μπορείς να απολαύσεις παραστάσεις ακροβατικών, όπως τον «χορό των λιονταριών». Τις τελευταίες δεκαετίες όλο και περισσότεροι Κινέζοι περνάνε την αργία με το κινητό τους στο καναπέ, ή σε ταξίδια – πέρσι και φέτος με πιστοποιητικό κορονοϊού φυσικά.

 

Την 5η ημέρα της Πρωτοχρονιάς, οι Κινέζοι υποδέχονται το Θεό των Χρημάτων με κροτίδες, αρνί, ψάρι, φρούτα κλπ. Ο Θεός των Χρημάτων έχει την προέλευσή του στη παραδοσιακή λαϊκή θρησκεία και στον Ταοϊσμό, ο οποίος έχει την ικανότητα να σου προσφέρει χρήματα από πέντε κατευθύνσεις (ανατολικά, δυτικά, νότια, βόρεια και κεντρικά) και είναι ένας ιδιαίτερα δημοφιλής θεός μεταξύ των θεών.

 

Η 15η μέρα της Πρωτοχρονιάς, δηλαδή η τελευταία εορταστική μέρα, λέγεται η «Γιορτή των Φαναριών», στην οποία η κύρια οδός της πόλης θα φωτιστεί με χιλιάδες κρεμασμένα φανάρια διαφορετικών σχεδίων και χρωμάτων, πάνω στα περισσότερα από τα οποία θα βρεις και αινίγματα για να διασκεδάσεις ακόμα περισσότερο. Η «παρέλαση του δράκου των φαναριών» είναι επίσης ένα αξιοθαύμαστο θέαμα, που 12 άτομα δημιουργούν ένα δράκο φτιαγμένο από φανάρια ο οποίος κάνει τη βόλτα του στους δρόμους.