Συνέντευξη στη Μαίρη Γκαζιάνη
Ο Στέλιος Δ. Στυλιανού γεννήθηκε στη Λεμεσό της Κύπρου. Σπούδασε κινηματογράφο, θέατρο και τηλεόραση στην Ανωτέρα Σχολή Θεάτρου Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου και δημόσιες σχέσεις στο Institute of Commerce στο Λονδίνο.
Από το 1975, είναι μόνιμος κάτοικος Αθηνών κα εργάζεται ως σκηνοθέτης, σεναριογράφος κα διευθυντής παραγωγής στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση.
Από το 1979, είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Σκηνοθετών, της European Federation (F.Ε.R.A.) και της International Federation (M.E.I.).
Έχει διατελέσει καθηγητής στα κρατικά Ι.Ε.Κ. διδάσκοντας σενάριο, σκηνοθεσία και διεύθυνση παραγωγής. Επίσης, επί τετραετία υπήρξε μέλος της τριμελούς εξεταστικής επιτροπής του υπουργείου Παιδείας για τις πιστοποιήσεις των αποφοίτων Ι.Ε.Κ.
Έχει γράψει σενάρια για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, ενώ συγχρόνως ασχολείται με τη συγγραφή μυθιστορημάτων.
ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ: Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο σας «Οι κόρες του Ανέμου». Ποιες είναι οι κόρες του ανέμου στις οποίες αναφέρεται ο τίτλος;
ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ: Ο Άνεμος ψευδώνυμο του Νικηφόρου, έχει δυο κόρες, Μία που ζει μαζί του και μια άλλη μακριά του που ο ίδιος αργεί πολύ να μάθει την ύπαρξή της. Ας μην αποκαλύψω άλλα στοιχεία για να μην χαλάσω την έκπληξη στον αναγνώστη.
Μ.Γ.: Με τι έρχεται σ΄ επαφή ο αναγνώστης στις σελίδες του βιβλίου;
Σ.Σ.: Ο αναγνώστης αυτού του βιβλίου, μέσα από τις σελίδες του, έρχεται σε επαφή με το δράμα, δυο νέων ερωτευμένων, όπου η μοίρα τους παίζει ένα πολύ άσχημο παιγνίδι, Η ίντριγκα, η προδοσία και η συκοφαντία, είναι μια συνέχεια που ακολουθεί τη ζωή τους.
Μ.Γ.: Με ποιον τρόπο η μοίρα της Ναυσικάς και του Νικηφόρου συνδέονται με τη μοίρα της πατρίδας τους Κύπρου;
Σ.Σ.: Ο Νικηφόρος και η Ναυσικά δυο κύρια πρόσωπα της ιστορίας, έχουν μεγαλώσει μαζί, γείτονες και συμμαθητές, με ίδια ιστορία των πεσόντων στο πόλεμο πατέρων τους, αλλά και στη συμμετοχή τους στον αγώνα της Κύπρου.
Μ.Γ.: Η Ναυσικά οδηγήθηκε σ΄ έναν ανεπιθύμητο γάμο. Είχε περιθώρια ν΄ αρνηθεί;
Σ.Σ.: Εκείνα τα χρόνια στο νησί υπήρχαν ταμπού και προκαταλήψεις. Μια παράνομη κατά τα έθιμα εγκυμοσύνη, και η εμμονή της μάνας της την ανάγκασαν να παντρευτεί, για να μην εκτεθεί στα λόγια του κόσμου εκείνης της μικρής κοινωνίας του χωριού.
Μ.Γ.: Πως αντιμετώπισε ο Νικηφόρος την κατηγορία του προδότη που του αποδόθηκε;
Σ.Σ.: Ο Νικηφόρος, νεαρός στη ηλικία δεν μπόρεσε να αντιδράσει στην συκοφαντία, αφού ξαφνικά βρέθηκε ανάμεσα σε δυο πυρά. Έτσι αφέθηκε στο έλεος του Θεού.
Μ.Γ.: Μια ιστορία προδοσίας που εξελίσσεται στην Κύπρο τα χρόνια της Βρετανικής κυριαρχίας, οι αγώνες των Κυπρίων καθώς και μια ιστορία έρωτα συνδέονται στην ιστορία που αφηγείστε. Που σταματά η αλήθεια κι αρχίζει η μυθοπλασία;
Σ.Σ.: Η ιστορία αυτή είναι αληθινή, εγώ την γνώρισα από μικρός που ζούσα όλα τα γεγονότα εκείνης της εποχής, όπως και από διηγήσεις του πατέρα μου που ως αγωνιστής τότε τη γνώριζε από πρώτο χέρι. Η αλήθεια σταματάει στο γάμο της Ναυσικάς και στην καταδίκη του Νικηφόρου. Όταν μαθαίνει έξω από το κρησφύγετό του στα βουνά, την άδικη καταδίκη του μέσα από συκοφαντίες το τέλος του είναι τραγικό. Έτσι από εκεί και πέρα αρχίζει η μυθοπλασία από εμένα, ως καθήκον μου στη μνήμη ενός αθώου αγωνιστή και στη θέληση ενός ολόκληρου λαού έστω και μετά από τόσα χρόνια να αθωωθεί. Βέβαια για να αποφύγω την όποια αναμόχλευση παθών, θέτω άλλα ονόματα κι άλλες τοποθεσίες. Επίσης, τα όσα παραθέτω ως ντοκουμέντα για την πολιτική κατάσταση στη Κύπρο είναι αληθινά.
Μ.Γ.: Είστε Κύπριος, γεννηθήκατε και μεγαλώσατε στην Κύπρο, κι αγωνιστήκατε στην πατρίδα σας το 1974. Οι προσωπικές εμπειρίες και μνήμες τι θέση έχουν στο βιβλίο σας; Έχετε καταθέσει βιογραφικά στοιχεία;
Σ.Σ.: Ως Ελληνοκύπριος, που έζησα όλα τα γεγονότα, στρατεύτηκα πολέμησα στην εισβολή του 1974, αλλά και ως εθελοντής εθνοφρουρός σε ηλικία μόλις 14 χρόνων στην πρώτη τουρκοκυπριακή ανταρσία το 1963, ακολουθώντας την εθνική και πατριωτική ιστορία του πατέρα μου κι άλλων πολλών συγγενών της οικογένειας Στυλιανού. Ωστόσο και τώρα ακόμα συνεχίζω τον αγώνα από όποιο μετερίζι μπορώ και σ’ αυτή την ηλικία.
Μ.Γ.: Χρειάστηκε ν΄ αντλήσετε πληροφορίες από άλλες πηγές;
Σ.Σ.: Δεν χρειάστηκε να αντλήσω όποιες άλλες πληροφορίες ούτε βιογραφικά μου στοιχεία αφού όλη την ιστορία της πατρίδας μου την έχω ζήσει.
Μ.Γ.: Με τη συγγραφή του βιβλίου, ποιος ήταν ο στόχος σας, ν΄ αφηγηθείτε μια ιστορία προδοσίας ή να τοποθετήσετε μια ιστορία προδοσίας στο πλαίσιο των αγώνων των Κυπρίων ώστε να τους περιγράψετε;
Σ.Σ.: Οι στόχοι είναι πολλοί όταν γράφω ένα μυθιστόρημα. Πρώτιστο βέβαια να δώσω ακόμα ένα μυθιστόρημα στους αναγνώστες μου με βάση πάντα τις σχέσεις των ανθρώπων, τον έρωτα, την αγάπη, το μίσος κι ότι άλλο συμβαίνει σε όλες της κοινωνίες. Όσο για την αναφορά μου στη Κύπρο μετά από το πρώτο μου βιβλίο, είναι μια προσπάθειά μου να γνωρίσει ο Ελληνικός λαός όσα δεν του επέτρεψαν να μάθει.
Μ.Γ.: Αναφέρετε σε κάποιο σημείο για λυκοφιλία μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων. Που οφείλονταν; Αληθινές φιλίες μεταξύ τους υπήρχαν;
Σ.Σ.: Φιλίες κάποτε υπήρχαν μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Όμως όπως πάντα υπήρχε σχέδιο από την πονηρή αλεπού, εννοώ την τότε Μεγάλη Βρετανία, κι άλλες μεγάλες δυνάμεις, που έπρεπε να εκπονηθεί για τα συμφέροντα της Βρετανίας όπως και σε όλες της τις αποικίες, όταν γινόταν αγώνας απελευθέρωσης. Έτσι σταδιακά δημιούργησαν την έχθρα μεταξύ των δύο κοινοτήτων κι οπωσδήποτε πέτυχαν τον διχασμό και την λυκοφιλία. Τα ιστορικά παραδείγματα το αποδεικνύουν. Δίχασαν την Κύπρο μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων. Το ίδιο και στο Ισραήλ, δημιούργησαν τον διχασμό Εβραίων και Παλαιστινίων. Στις Ινδίες Διχασμό μεταξύ Ινδουιστών και Μουσουλμάνων. Στην Ιρλανδία, διχασμός Καθολικών και προτεσταντών. Στο Πακιστάν τα ίδια δημιουργώντας κι ένα άλλο Πακιστάν το Μπαγκλαντές. Στην Κένυα ακόμα σφάζονται μεταξύ τους… Τι άλλο να αναφέρω άραγε;…
Μ.Γ.: Τι οφείλει να προσέχει ένας συγγραφέας που αναμιγνύει πραγματικές καταστάσεις και γεγονότα με μυθοπλασία;
Σ.Σ.: Θα πρέπει οπωσδήποτε να κρατά αποστάσεις μεταξύ της αλήθειας και του μύθου και να μπορεί περίτεχνα να περνάει αυτό που θα ήθελε να δώσει στον αναγνώστη.
M.Γ.: Η συμφωνία της Ζυρίχης άλλαξε πολύ τη νοοτροπία του λαού στην Κύπρο. Οι Ελληνοκύπριοι δεν είναι πια αυτοί που ήταν, αναφέρει ο Κωνσταντής στον Μιχαήλ. Τι ήταν αυτό που τους έκανε ν΄ αλλάξουν; Τι είδους ήταν η αλλαγή τους;
Σ.Σ.: Οι συμφωνίες της Ζυρίχης Λονδίνου, ήταν η μεγάλη προδοσία για όλο το Ελληνικό Έθνος κι όχι μόνο για την Κύπρο, Δυστυχώς για εμάς εκπονήθηκε από την πονηρή αλεπού και υπογράφθηκε από τους Εθνάρχες μας. Υπήρξε η ταφόπετρα της ιδέας της Ένωσης με την μητέρα Ελλάδα κι έδωσε τα δικαιώματα στην Τουρκία. Καλό είναι να διαβάζουμε την ιστορία μας. Όσο για τον Κυπριακό λαό μπορώ να πω ότι αλλοτριώθηκε κι ως Ελληνοκύπριος, δεν θέλω να επεκταθώ. Ο νοών νοείτω!!!
Μ.Γ.: «Λεβέντης και ηρωικός, όπως κι εσύ. Λιγομίλητος και μάλλον καταθλιπτικός και προβληματισμένος» περιγράφει τον Κωνσταντή η Δανάη. Και συμπληρώνει «Πιστεύω όμως ότι όλοι οι συναγωνιστές εκείνου του Κυπριακού έπους, κάπως έτσι έχετε καταντήσει». Ποια ήταν τα συναισθήματα αυτών των συναγωνιστών ώστε «έτσι να έχουν καταντήσει»;
Σ.Σ.: Ακριβώς έτσι όπως τα αναφέρει στο μυθιστόρημα η Δανάη. Όλοι έχουμε καταντήσει εσωστρεφείς, λιγομίλητοι, καταθλιπτικοί ίσως και ενοχικοί κι αλήθεια αυτή η ερώτηση μου δημιουργεί θλίψη μέσα από τις αναμνήσεις μου κι ας μου επιτραπεί να μην επεκταθώ για αυτό το θέμα που μας κατάντησε ψυχοπαθείς…
Μ.Γ.: Η Κύπρος ήταν το θύμα του ψυχρού πολέμου και του ανταγωνισμού των Μεγάλων δυνάμεων όπως αναφέρει ο Ρόμπινσον στον Μιχαήλ ή υπήρχαν κι άλλοι παράγοντες;
Σ.Σ.: Οπωσδήποτε η Κύπρος που οι σύμμαχοί μας αποκαλούσαν τότε ως το αεροπλανοφόρο της Μεσογείου, ήταν το θύμα του ψυχρού πολέμου και του ανταγωνισμού των Μεγάλων δυνάμεων. Υπήρξαν βέβαια και άλλοι παράγοντες, που αναφέρονται στην ιστορία. Δίχως εσωτερικούς εχθρούς συμφεροντολόγους μειοδότες και προδότες τα κάστρα δεν πέφτουν.
Μ.Γ.: «Είμαστε όλοι ένοχοι για την καταστροφή της πατρίδας μας» είναι μια πολύ σημαντική φράση σας που βάζετε στο στόμα του Κωνσταντή. Υπάρχουν λιγότερο και περισσότεροι ένοχοι ή οι ευθύνες διαμοιράζονται εξ ίσου;
Σ.Σ.: Είμαστε όλοι ένοχοι, άλλοι πολύ κι άλλοι λίγο. Ίσως πιο πολύ όμως ένοχοι υπήρξαν οι πολιτικοί μας σε Κύπρο και Ελλάδα, όπως και μια μερίδα λαού που είχαν πάντα την νοοτροπία του αδιάφορου. Εδώ θέλει μεγάλη ανάλυση και δεν θέλω να εκτραπώ…
Μ.Γ.: Εδώ και πολλά χρόνια είστε μόνιμος κάτοικος της Αθήνας. Ποιο είναι το συναίσθημα που έχει κατακαθίσει στη ψυχή σας μετά τις επιλογές που όρισαν την Κύπρο στη σημερινή της μορφή;
Σ.Σ.: Λείπω από την Κύπρο, από το 1975, αφού απολύθηκα από την επιστράτευση της εισβολής του 1974 τελειώνοντας το εθνικό μου καθήκον προς την πατρίδα ως όφειλα και ζω πλέον στην Αθήνα. Τα συναισθήματα που έχουν κατακαθίσει στη ψυχή μου είναι τόσο καταθλιπτικά που μόνο το γράψιμο για λίγο με ανακουφίζει.
Μ.Γ.: Ποια ήταν τα συναισθήματά σας κατά τη διάρκεια της συγγραφής του βιβλίου και ποια μετά την ολοκλήρωσή του όταν γράψατε τη λέξη τέλος;
Σ.Σ.: Όπως σε ότι έχω γράψει μέχρι τώρα, τα συναισθήματά μου είναι ανάμικτα. Ζω αυτά που γράφω κάθε στιγμή σαν ένα όραμα, πότε ευχάριστο και πότε δυσάρεστο. Με το τέλος πια αναμένω την άποψη των αναγνωστών μου. Τελικά πάρα πολλοί αναγνώστες κι αναγνώστριες, ειδικά συνάδελφοι σκηνοθέτες και συγγραφείς, συμφωνούν όλοι σε μια ίδια άποψη πως αυτό μου το μυθιστόρημα ίσως να είναι από τα καλύτερά μου… Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά μου δίνουν χαρά και δύναμη για το επόμενο.
Μ.Γ.: «Η ευτυχία χάνεται πάντα αν δεν την εξισορροπεί μια δυστυχία» όπως γράφετε;
Σ.Σ.: Η ευτυχία χάνεται αν δεν την εξισορροπεί μια δυστυχία γράφω σ’ αυτό μου το μυθιστόρημα. Είναι μια αλήθεια αυτό σε όλη την πορεία της ζωής μας. Ζούμε όλοι μια ρουτίνα που την αισθανόμαστε, που μας κουράζει και μας ενοχλεί αλλά μας γίνεται συνήθεια. Αν ψάξουμε μέσα μας, αυτό είναι μια δυστυχία που την έχουμε συνηθίσει. Αρκεί όμως μια στιγμή χαράς μέσα από κάτι μηδαμινό που μας κάνει χαρούμενους. Δυστυχώς όμως η ευτυχία σε όλους μας έρχεται στιγμιαία και κρατά πολύ λίγο.
Μ.Γ.: Ευχαριστώ πολύ για την παραχώρηση της συνέντευξης και σας εύχομαι καλοτάξιδο το εξαιρετικό βιβλίο σας.
Σ.Σ.: Μαίρη μου αγαπημένη, σε ευχαριστώ που πάντα είσαι κοντά μου σε όλα μου τα μυθιστορήματα. Ακόμα ένα μεγάλο ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου για ότι κάνεις για μένα που η κάθε συνέντευξη, μέσα από εσένα είναι το καλύτερο στοιχείο επαφής μου με τους αναγνώστες μου αλλά κι από όλους όσους δεν με γνωρίζουν ακόμα… Χίλια ευχαριστώ!
*Το μυθιστόρημα «Οι κόρες του Ανέμου» του Στέλιου Δ. Στυλιανού κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Χάρτινη Πόλη.
Μαίρη Γκαζιάνη
Γεννήθηκε στα Ιωάννινα. Μεγάλωσε στην Αθήνα όπου ζει μέχρι σήμερα και εργάσθηκε ως τραπεζοϋπάλληλος. Στο παρελθόν ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με την φωτογραφία, τη ζωγραφική και τα τελευταία δέκα χρόνια με τη συγγραφή. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές.
Την περίοδο 2011-2012 υπήρξε ραδιοφωνική παραγωγός στο magicradiolive. Από τον Νοέμβρη 2014 συνεργάζεται με το now24.gr και έχει πραγματοποιήσει πάνω από εξακόσιες συνεντεύξεις, καθώς και σχολιασμούς βιβλίων και θεατρικών παραστάσεων. Το 2016 συμμετείχε στην τηλεοπτική εκπομπή «Καλώς τους» του ΑιγαίοTV πραγματοποιώντας συνεντεύξεις σε ανθρώπους των τεχνών. Διετέλεσε Διευθύντρια Σύνταξης του on line Πολιτιστικού Περιοδικού Books and Style από Ιούλιο 2017 έως Μάρτιο 2018 οπότε αποχώρησε οικειοθελώς.
Μεγάλες της αγάπες είναι το θέατρο και ο χορός με τα οποία έχει ασχοληθεί ερασιτεχνικά κι έχει συμμετάσχει σε θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις.
Τον Μάιο του 2012 κυκλοφόρησε την πρώτη ποιητική της συλλογή με τίτλο «Σου γράφω…», τον Σεπτέμβρη 2013 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Ένα φεγγάρι λιγότερο» από τις εκδόσεις Ελληνική Πρωτοβουλία και τον Ιούνιο του 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Τα πλήκτρα της σιωπής» από τις εκδόσεις ΄Οστρια. Επίσης, το παραμύθι της «Το ψαράκι του βυθού» συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Παραμύθια και Μαμάδες» εκδόσεις Βερέττα 2015. Τον Ιούνιο 2017 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της «Άλικα βήματα» από την Εμπειρία Εκδοτική. Τον Νοέμβριο του 2019 κυκλοφόρησε το νέο της μυθιστόρημα «Ζάχαρη άχνη» από τις εκδόσεις Ωκεανός.
