Συνέντευξη στη Μαίρη Γκαζιάνη
Η Στεφανία Ι. Σουλή, με πατρική καταγωγή από το Ραδοβίζι Ιωαννίνων και μητρική από τη Μάνη, γεννήθηκε στο Μόναχο. Είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω (ΔΣΑ) και διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια (υπουργείο Δικαιοσύνης) στις αστικές και εμπορικές διαφορές (Κέντρο Διαμεσολάβησης Πειραιώς και Toolkit Company) και στην οικογενειακή διαμεσολάβηση (ΚΕΔΙΠ και MiKK e.V.). Εργάστηκε ως νομικός σύμβουλος στο Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ 2003-2004) και στο συμβουλευτικό κέντρο για θέματα βίας κατά των γυναικών στον Πειραιά (2005-2009) της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων.
ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ: Πρόσφατα επανακυκλοφόρησε σε νέα έκδοση το πρώτο βιβλίο σας «Αθέατη βία». Τι πραγματεύεται και σε ποιους απευθύνεται;
ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΣΟΥΛΗ.: Το βιβλίο είναι ένας πρακτικός οδηγός αυτοβοήθειας για θύματα ενδοοικογενειακής βίας και γράφτηκε με σκοπό να βοηθήσει τις γυναίκες – θύματα και τα παιδιά τους. Απευθύνεται σε όλα τα μέλη της οικογένειας αλλά και σε ειδικούς που εργάζονται με θύματα οικογενειακής βίας.
Μ.Γ.: Στον υπότιτλο αναφέρεται «Η αγάπη δεν πρέπει να πονάει». Όταν απαιτούνται οι δυο λέξεις «δεν πρέπει», μπορούμε να μιλάμε για αγάπη ή για κάτι άλλο;
Σ.Σ.: Δεν είναι μόνο τι λέμε, αλλά τί λέμε σε ποιόν και πώς: Σαφέστατα όταν λέμε στο παιδί «δεν πρέπει» και του εξηγούμε με όμορφο τρόπο το γιατί «δεν πρέπει» είναι αγάπη.
Μ.Γ.: Πως προέκυψε η συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου;
Σ.Σ.: Εργάστηκα ως νομικός σύμβουλος στο Κέντρο Ερευνών για θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ 2003-2004) και στο Συμβουλευτικό Κέντρο για θέματα βίας κατά των γυναικών στον Πειραιά (2005-2009) της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων. Καρπός αυτής της εργασίας μου αποτελεί το βιβλίο ΑΘΕΑΤΗ ΒΙΑ το οποίο ήδη διανύει το 10ο έτος κυκλοφορίας του.
Μ.Γ.: Αν ένας βίαιος άντρας που κακοποιεί τη σύζυγό του, αντικρίσει το βιβλίο σας στα χέρια της πως πιστεύετε ότι θα αντιδράσει;
Σ.Σ.: Γνωρίζω περιπτώσεις που έχει συμβεί. Το αγόρασαν και το διάβασαν. Επίσης γνωρίζω και ότι οι περισσότερες γυναίκες το κρύβουν.
Μ.Γ.: Ποια είναι η άποψή σας σχετικά με τον οικογενειακό περίγυρο της κακοποιημένης γυναίκας, βρίσκει υποστήριξη από την πατρική της οικογένεια ή ακούει «εσύ τον διάλεξες, τώρα να τον λουστείς»;
Σ.Σ.: Δυστυχώς στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει υποστήριξη από την πατρική οικογένεια.
Μ.Γ.: Με την ιδιότητά σας ως δικηγόρος, πιστεύετε ότι δικαιώνεται εύκολα ή δύσκολα μια κακοποιημένη γυναίκα σε μια δικαστική διένεξη;
Σ.Σ.: Όταν έχει αποδεικτικά στοιχεία δικαιώνεται.
Μ.Γ.: Είναι εύκολο ν΄ απομακρυνθεί ένας βίαιος σύζυγος ή/και πατέρας από την οικογενειακή εστία;
Σ.Σ.: Κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και μοναδική. Υπάρχουν νομικές διαδικασίες που διασφαλίζουν την απομάκρυνση του βίαιου συντρόφου από την οικογενειακή στέγη.
Μ.Γ.: Μια κακοποιημένη γυναίκα αισθάνεται μόνη δίχως κανένα να τη στηρίζει. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι ν΄ αλλάξει αυτό;
Σ.Σ.: Η ζωή θέλει αγώνα και περισσότερο κόπο γι’ αυτόν που έχει τραυματικό βίωμα και καλείται συνεχώς να το διαχειριστεί. Είναι σημαντικό – όταν δεν έχουμε την ψυχική δύναμη- να ζητούμε βοήθεια από ειδικό.
Μ.Γ.: «Ναι, το γνωρίζαμε, αλλά…» είναι μια φράση που ακούμε μετά από ένα πολύ βίαιο περιστατικό ή φόνο, από γείτονες στην τηλεόραση. Η οικογενειακή βία είναι ιδιωτική υπόθεση;
Σ.Σ.: Η οικογένεια πρέπει να είναι καταφύγιο για τα μέλη της κι όχι εμπόλεμη ζώνη ή άντρο βασανιστηρίων. Σαφώς και δεν είναι ιδιωτική υπόθεση και όλοι το γνωρίζουν αυτό.
Μ.Γ.: Είναι εύκολο να εμπλακεί κάποιος γείτονας όταν αντιλαμβάνεται περιστατικό οικογενειακής βίας;
Σ.Σ.: Η Αστυνομία συμβουλεύει να μη σιωπούμε και να ενθαρρύνουμε τα θύματα να απευθυνθούν στο πλησιέστερο αστυνομικό Τμήμα. Εκτός από το επιτελικό τμήμα Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας της ΕΛ.ΑΣ., πρόσφατα ιδρύθηκαν και Γραφεία Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας στις έδρες των Γενικών Αστυνομικών Διευθύνσεων στις 14 Περιφέρειες της χώρας και στις Διευθύνσεις Αστυνομίας κάθε νομού. Πρόκειται για συνολικά 73 υπηρεσίες πανελλαδικά. Ας ρωτήσουμε τις αρμόδιες υπηρεσίες για το πώς μπορούμε να βοηθήσουμε. Σίγουρα θα μας υποδείξουν τον ασφαλέστερο τρόπο για εμάς.
Μ.Γ.: Τι συμβαίνει με τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα τέτοιο νοσηρό περιβάλλον;
Σ.Σ.: Τα παιδιά υποφέρουν κι αναλόγως της ηλικίας που βρίσκονται, αντιδρούν.
Μ.Γ.: Ως δικηγόρος, πόσο συχνά αντιμετωπίζετε περιπτώσεις οικογενειακής βίας;
Σ.Σ.: Μου τηλεφωνούν συχνά και θύματα αλλά και τρίτοι που θέλουν να βοηθήσουν τα θύματα. Υπάρχει η γραμμή SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, η οποία λειτουργεί όλες τις ώρες της ημέρας και όλες τις ημέρες του χρόνου κι εκεί οι γυναίκες μπορούν να τηλεφωνήσουν και να μιλήσουν. Επίσης υπάρχουν συμβουλευτικά κέντρα σε όλη την Ελλάδα. Η συντροφική βία έχει διάφορες μορφές και αυτές οι μορφές έχουν διάφορες διαβαθμίσεις κινδύνου. Δεν είναι όλες οι υποθέσεις το ίδιο. Όλοι οι δικηγόροι που ασχολούμαστε με το Οικογενειακό Δίκαιο γνωρίζουμε ότι το φαινόμενο αυτό είναι σύνηθες.
Μ.Γ.: Η άσκηση βίας μέσα στην οικογένεια συνήθως είναι μια σκοτεινή ιστορία. Όταν βγει στο φως ποιος κινδυνεύει πιο πολύ να καεί;
Σ.Σ.: Μία ιστορία έρχεται στο φως και για κάποιους ανθρώπους είναι λύτρωση. Θυμάμαι όταν πρωτοεκδόθηκε το βιβλίο ΑΘΕΑΤΗ ΒΙΑ μού είχαν τηλεφωνήσει γυναίκες που απλά ήθελαν να μου πουν την ιστορία τους για να την γράψω σε επόμενο βιβλίο. Αρνήθηκα. Θεωρώ σημαντικό να παραμείνει κάποιος στο φως των νομικών διαδικασιών που είναι απολύτως αναγκαίο για την προστασία του.
Μ.Γ.: Η απόφαση μιας δικαστικής διένεξης για διατροφή, επιμέλεια παιδιών κλπ, θεωρείται δεδομένη. Τι συμβαίνει στην περίπτωση που δεν εφαρμόζεται κι αρχίζει μια μακροχρόνια δικαστική διένεξη για μια γυναίκα δίχως οικονομικούς πόρους ν΄ ανταπεξέλθει;
Σ.Σ.: Οι αποφάσεις εφαρμόζονται, εφόσον το θύμα το επιθυμεί και συνεργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση. Υπάρχουν διαδικασίες ταχύτατες για την προστασία των θυμάτων. Και υπάρχει και ο θεσμός της νομικής βοήθειας για τους οικονομικά αδύναμους πολίτες.
Μ.Γ.: Πιστεύετε ότι υπάρχουν κενά στους νόμους σε σχέση με την προστασία της κακοποιημένης συζύγου ή συντρόφου;
Σ.Σ.: Ο νόμος 3500/2006 «Για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας και άλλες διατάξεις» τροποποιήθηκε με το άρθρο 3 του Ν. 4531/2018. Θεωρώ ότι είναι επαρκής.
Μ.Γ.: Σας ευχαριστώ πολύ κι εύχομαι καλοτάξιδο το βιβλίο σας ιδιαίτερα σε αυτούς που χρειάζονται υποστήριξη.
Σ.Σ.: Σας ευχαριστώ πολύ για την ιδιαίτερη αυτή συνέντευξη.
*Το βιβλίο «Αθέατη βία» της Στεφανίας Σουλή κυκλοφορεί από την Άνεμος εκδοτική.
Μαίρη Γκαζιάνη
Γεννήθηκε στα Ιωάννινα. Μεγάλωσε στην Αθήνα όπου ζει μέχρι σήμερα και εργάσθηκε ως τραπεζοϋπάλληλος. Στο παρελθόν ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με την φωτογραφία ενώ τώρα ζωγραφίζει και παράλληλα γράφει. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές.
Τον Μάιο του 2012 κυκλοφόρησε την πρώτη ποιητική της συλλογή με τίτλο «Σου γράφω…», τον Σεπτέμβρη 2013 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Ένα φεγγάρι λιγότερο» από τις εκδόσεις Ελληνική Πρωτοβουλία και τον Ιούνιο του 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Τα πλήκτρα της σιωπής» από τις εκδόσεις ΄Οστρια. Επίσης, το παραμύθι της «Το ψαράκι του βυθού» συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Παραμύθια και Μαμάδες» εκδόσεις Βερέττα 2015. Τον Ιούνιο 2017 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της «Άλικα βήματα» από την Εμπειρία Εκδοτική. Τον Νοέμβριο του 2019 κυκλοφόρησε το νέο της μυθιστόρημα «Ζάχαρη άχνη» από τις εκδόσεις Ωκεανός.
Την περίοδο 2011-2012 υπήρξε ραδιοφωνική παραγωγός στο magicradiolive. Από τον Νοέμβρη 2014 συνεργάζεται με το now24.gr και έχει πραγματοποιήσει πάνω από εξακόσιες συνεντεύξεις, καθώς και σχολιασμούς βιβλίων και θεατρικών παραστάσεων. Το 2016 συμμετείχε στην τηλεοπτική εκπομπή «Καλώς τους» του ΑιγαίοTV πραγματοποιώντας συνεντεύξεις σε ανθρώπους των τεχνών. Διετέλεσε Διευθύντρια Σύνταξης του on line Πολιτιστικού Περιοδικού Books and Style από Ιούλιο 2017 έως Μάρτιο 2018 οπότε αποχώρησε οικειοθελώς.
Μεγάλες της αγάπες είναι το θέατρο και ο χορός με τα οποία έχει ασχοληθεί ερασιτεχνικά.
