Προσωγραφίες – Χλόη Κουτσουμπέλη

Της Μαρίας Ζαβιανέλη

Συνάντησα την Χλόη στην αγαπημένη μας Θεσσαλονίκη !!Και θέλησα να την ΄”ανακρίνω”…

Θα θελα να επιβεβαιώσω αν έχετε ημερολογιακή μνήμη. Θυμάστε το πρώτο σας ποίημα;

Έχω μνήμη χρυσόψαρου αλλά και ελέφαντα ταυτόχρονα. Επιλεκτική εντελώς. Το πρώτο ποίημα το θυμάμαι ακόμα. Το είχα γράψει σαράντα χρόνια πριν. Στην Πέμπτη δημοτικού. Ήταν ομοιοκατάληκτο. Η πρώτη στροφή ήταν η εξής:

«Τα νοτισμένα μάγουλα ζητούν δροσιά

η ανήσυχη καρδιά ζητά γαλήνη

τα βήματα με φέρνουν στο γιαλό

όπου τα κύματα σκάζουν ελαφρά»

Αγαπημένος ποιητής .Ποιητής που ξεχωρίζετε;

Σαχτούρης.

Αυτές τις ήμερες, ήμερες κρίσης -υπαρξιακής ,πολίτικης, κοινωνικής -νιώθετε εντονότερη την ανάγκη για ποίηση;

Η ανάγκη μου για ποίηση ήταν και είναι καθημερινή. Όταν δεν γράφω ποίηση, διαβάζω ποίηση. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μου έτσι κι αλλιώς. Αλλά οπωσδήποτε όσο πιο δυσχερής γίνεται η εξωτερική πραγματικότητα τόσο περισσότερο καταφεύγουμε στην πιο εσωτερική ζωή, στην τέχνη.

Θα θελα λίγα λόγια για τις ποιητικές  σας συλλογές.

Πρώτη ποιητική συλλογή Σχέσεις Σιωπής. Το 1984 μία αγαπημένη μου καθηγήτρια από το σχολείο, η Σούλα Μπαγλάνη, σύζυγος του Θεσσαλονικιού ποιητή Βάγιου Μπαγλάνη, η οποία ήταν σύμβουλος στις Δοκιμές, ένα λογοτεχνικό περιοδικό του σχολείου που είχε διοργανώσει έναν διαγωνισμό στο οποίο πήρα το πρώτο βραβείο, με σύστησε στον Γιώργο Κάτο που είχε τότε τον εκδοτικό οίκο Εγνατία. Έτσι στα 22 μου χρόνια εκδίδεται η πρώτη ποιητική μου συλλογή. Στην συνέχεια δεύτερη ποιητική συλλογή το 1994 από τις εκδόσεις Βιβλιοπωλείο Λοξίας με τίτλο Η νύχτα είναι μία φάλαινα. Ήταν η εποχή που βούλιαζα στην νύχτα την γευόμουν και την λάτρευα. Στην συνέχεια προσπαθώ να απελευθερωθώ από την ποίηση για δέκα χρόνια. Διαβάζω ποίηση αλλά δεν γράφω. Γράφω ένα μυθιστόρημα, θεατρικά, βιβλία για παιδιά, μικρές αλληγορικές ιστορίες, κάποια από όλα αυτά τα εκδίδω, άλλα όχι. Περνούν δέκα ολόκληρα χρόνια χωρίς ποίηση. Αλλά «μετά την ποίηση όλες οι άλλες έξεις ξεπερνιούνται». Ποτέ κανείς δεν απελευθερώνεται από την ποίηση. Ξαναπέφτω λοιπόν με τα μούτρα και το 2004 εκδίδω την συλλογή Η αποχώρηση της Λαίδης Κάπα από τις εκδόσεις Νέα Πορεία. Θα ακολουθήσουν ο Κήπος η Λίμνη και η Απώλεια το 2006 εκδόσεις Νέα Πορεία και η Αλεπού και ο Κόκκινος Χορός το 2009 εκδόσεις Γαβριηλίδη. Τέλος το 2012 θα κυκλοφορήσει η πρόσφατη ποιητική μου συλλογή Στον Αρχαίο Κόσμο βραδιάζει νωρίς, εκδόσεις Γαβριηλίδη. Οι πρώτες τέσσερις συλλογές μου που έχουν εξαντληθεί από την κυκλοφορία κυκλοφορούν στο διαδίκτυο με την μορφή e-book χάρη στην φίλη μου πεζογράφο Μαρία Δριμή η οποία όχι μόνον είχε την αρχική ιδέα αλλά την υλοποίησε κιόλας γιατί εγώ δυστυχώς είμαι αναλφάβητη στην τεχνολογία.

Τι μπορεί σας  εμπνεύσει ;Μια ιστορία ,μια εικόνα,, μια κίνηση, μια φράση;Όλα όσα συμβαίνουν  τελικά γύρω μας;

Ναι τα πάντα αποτελούν πηγή έμπνευση. Ένα φλιτζανάκι του καφέ παρατημένο στο τραπέζι, ένα αδιόρατο νεύμα, μία έκφραση στο πρόσωπο κάποιου και βέβαια τα θέματα είναι πάντα γνωστά και αιώνια, ο έρωτας ο θάνατος η βαθιά υπαρξιακή μας πληγή. Η ποίηση και γενικά η τέχνη απαντά στο γιατί ήρθαμε σ’ αυτόν τον κόσμο με ημερομηνία λήξης. Νομίζω όμως ότι πια στην εποχή μας είναι απαραίτητη και μία άλλη μορφή ποίησης. Μία ποίηση κατακραυγής, θέσης, αντίθεσης της ευαισθησίας απέναντι σε όλα αυτά που σημαίνουν ερήμην μας. Δεν μιλώ για στρατευμένη ποίηση. Όμως είναι αδύνατον όλα αυτά που συμβαίνουν στην πραγματική ζωή να μην περνούν μέσα από το φίλτρο της τέχνης, να μην αντανακλώνται στην τέχνη.

Τόπος αγαπημένος;Παιδί της πόλης; Ή οπουδήποτε έχει συμβεί να σταματήσετε να σημειώσετε κάτι .Γιατί το ποίημα  μπορεί να εξαφανιστεί όπως το όνειρο; ή όχι;

Τόπος αγαπημένος: Θεσσαλονίκη. Η ομιχλώδης και μυστήρια αυτή πόλη με τα πολλά πρόσωπα. Τον τελευταίο καιρό έχω κατορθώσει να έχω ένα μπλοκάκι μαζί μου σαν απόχη για να μπορώ να αιχμαλωτίσω την πεταλούδα έμπνευση όταν ξαφνικά έρθει. Άλλοτε θυμάμαι να το παίρνω μαζί μου άλλοτε όχι. (Εκτός όλων είμαι και τρομερά αφηρημένη). Όταν δεν το έχω μαζί μου το επαναλαμβάνω μέσα μου στον δρόμο για το σπίτι. Και μερικές φορές το χάνω. Το ποίημα είναι σαν παλίρροια, έρχεται ξαφνικά, στον δικό του χρόνο και αποσύρεται το ίδιο ξαφνικά αφήνοντας μόνο ξέφτια πίσω του. Οπότε ναι πρέπει να είμαστε σε ετοιμότητα. Ο Πικάσο νομίζω που περνούσε πολλές ώρες στο εργαστήριό του έλεγε ότι δεν έρχεται πάντα η έμπνευση αλλά όταν έρθει πρέπει να είμαστε σε ετοιμότητα με το πινέλο στο χέρι.

Τι σας κουράζει ;Η  καθημερινότητα; Η πεζότητα , η επανάληψη …

Ναι με κουράζει το γκρίζο χρώμα που μας περιβάλλει γι αυτό θέλω πάντα να το διανθίζω με κόκκινες πινελιές. Ίσως γι αυτό καταφεύγω στην ποίηση. Γιατί η ποίηση είναι η ανατροπή της καθημερινότητας, σπάει την επανάληψη και δίνει χρώμα στα πράγματα. Θα ήθελα όμως κάποια στιγμή να καταφέρναμε να ζούμε ποιητικά όχι μόνο να γράφουμε ποίηση.

Τελικά το ταλέντο καλλιεργείται;Ας  πούμε κάποιος μπορεί να πελεκάει πέτρες ,άλλα αυτός που θέλει να γίνε ι γλυπτής  πρέπει να βελτιώσει τον τρόπο που πελεκάει τις πέτρες για να βγάλει γλυπτό!!

Φυσικά, το ταλέντο είναι άχρηστο χωρίς την αφοσίωση και την σκληρή δουλειά. Όσο πιο πολύ γράφει κανείς τόσο καταλαβαίνει ότι βρίσκεται ακόμα στην αρχή και ότι χρειάζεται βελτίωση, η μαθητεία στην ποίηση και γενικά στην τέχνη είναι ισόβια. Αν σταματήσει η εξέλιξη η τέχνη παρακμάζει και πεθαίνει.

Ποια μηνύματα λαμβάνετε από την επαφή σας με  τους ανθρώπους πχ στις παρουσιάσεις των βιβλίων σας η στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;

Ότι ο κόσμος είναι απελπισμένος και αγανακτισμένος. Ότι όμως τώρα περισσότερο παρά ποτέ η τέχνη είναι μία μορφή αντίσταστης, είναι φωνή και πνοή ταυτόχρονα. Βλέπω ότι γίνονται όλο και πιο πολλές παρουσιάσεις βιβλίων όλο και πιο πολύ ο κόσμος στρέφεται στην λογοτεχνία.

Έχετε σκεφτεί να μας μιλήσετε με κάποιο πεζογράφημα;

Μυθιστόρημα ίσως;

Το 2002 έχω εκδώσει το μυθιστόρημα Ψιθυριστά εκδόσεις Παρατηρητής το οποίο δραματοποιήθηκε φέτος στην Αθήνα στο Καμπαρέ Βολτέρ με επιμέλεια της Πόλυς Χατζημανωλάκη και σκηνοθεσία του Γιώργου Χατζηδάκη σε παραγωγή της «Θεώρησης».. Τώρα ετοιμάζω μία συλλογή με διηγήματα μέσα στα οποία στηλιτεύω μεταξύ άλλων και το φαινόμενο της Χρυσής Αυγής. Ο καθένας πολεμάει με τα δικά του όπλα. χει εκδώσει:

Ποιητικές συλλογές

«Σχέσεις Σιωπής» (1984, εκδόσεις Εγνατία)

«Η νύχτα είναι μια φάλαινα» (1990 εκδόσεις βιβλιοπωλείου Λοξίας)

«Η αποχώρηση της Λαίδης Κάπα» (2004, εκδόσεις Νέα Πορεία)

«Η Λίμνη, ο Κήπος και η Απώλεια» (2006, εκδόσεις Νέα Πορεία)

«Η αλεπού και ο κόκκινος χορός» (2009, εκδόσεις Γαβριηλίδης)

<Στον Αρχαίο Κόσμο βραδιάζει πια νωρίς (2012 εκδόσεις Γαβριηλίδης)

Θέατρο

«Ορφέας στο μπαρ» (2005, εκδόσεις Πάροδος)

Μυθιστόρημα

«Ψιθυριστά» (2002, εκδόσεις Παρατηρητής)

       Βιογραφικο

Χλόη Κουτσουμπέλη

Γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1962. Σπουδασε Νομική στο ΑΠΘ. Συνεργάζεται με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά έντυπα και ηλεκτρονικά. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Είναι μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης.