Ένα μεγάλο, σχεδόν καθημερινό, «άγχος» που έχουν οι μαμάδες παιδιών σχολικής ηλικίας, είναι τι κολατσιό θα τους δώσουν στο σχολείο.
Οι πιο σημαντικοί λόγοι για αυτή την ανησυχία;
- Η έλλειψη χρόνου προετοιμασίας του μικρογεύματος (η μαμά λείπει πολλές ώρες από το σπίτι και δεν προλαβαίνει να ψωνίσει ή να προετοιμάσει κάτι)
- Πολλές φορές τα παιδιά «ντρέπονται», όταν έχουν πάρει μαζί τους, κάτι υγιεινό από το σπίτι τους, όπως π.χ. 1 φρούτο ή 1 κομμάτι σπανακόπιτα, γιατί τα περισσότερα (παιδιά) φέρνουν μαζί τους συνήθως τυποποιημένα «λαχταριστά» σνακ των διαφημίσεων (με υπερβολικά για παιδάκια, αλλά και για ενήλικες, αλάτι, ζάχαρη, λιπαρά και πρόσθετων συντηρητικών και βελτιωτικών γεύσης), που τα κατατάσσουν στην υπ’ αριθμόν ένα θέση στις προτιμήσεις των παιδιών
- Άγχος για τα τρόφιμα που βρίσκουν ευκολότερα στο κυλικείο, σε περίπτωση που τους έχει δοθεί χαρτζιλίκι και τα οποία συνήθως ανήκουν στα τυποποιημένα σνακ, που προαναφέραμε.
Υπάρχει λύση σε αυτό τον καθημερινό γρίφο;
Φυσικά και υπάρχει. Το πιο σημαντικό, για να εξασφαλίσετε την κατανάλωση ενός υγιεινού σνακ από το παιδί σας είναι να γνωρίζετε το τι πραγματικά του αρέσει και πώς θα το κάνετε να δοκιμάσει και νέες γεύσεις.
- Ξεκινήστε να του βάζετε μαζί κολατσιό που του αρέσει περισσότερο και σταδιακά βάλτε του και νέα τρόφιμα.
- Βρείτε απαραιτήτως χρόνο για να προγραμματίσετε τόσο τα ψώνια των υλικών και των τροφίμων, όσο και το πώς και πότε θα τα προετοιμάσετε, για να υπάρχουν καθημερινά για το σχολείο.
- Ένα έξυπνο τρικ, για να καταναλώσουν τα παιδιά το κολατσιό του σπιτιού, είναι να σας βοηθήσουν στην προετοιμασία του ή να το αναλάβουν μόνα τους, αν είναι πιο μεγάλα σε ηλικία.
Υγιεινό γεύμα στο σχολείο: ποια θρεπτικά συστατικά πρέπει να παρέχει;
Τα θρεπτικά συστατικά, που θα πρέπει να παρέχει το υγιεινό γεύμα στο σχολείο είναι οι πρωτεΐνες για την ανάπτυξη, εγρήγορση και αναπλήρωση απωλειών κατά τη διάρκεια παιχνιδιού ή αθλημάτων, οι υδατάνθρακες (κυρίως σύνθετοι), για αργή αποδέσμευση της γλυκόζης, προκειμένου να διατηρούνται τα επίπεδα της ενέργειας και της συγκέντρωσης των παιδιών σε υψηλά επίπεδα, για μεγάλο χρονικό διάστημα και να έχουν καλή διάθεση, καλά λιπαρά για ενέργεια, αντιοξειδωτικά και την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, ασβέστιο για την ανάπτυξη, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και φυσικά το πολύτιμο νερό. Το κολατσιό δε θα πρέπει να περιέχει πολύ αλάτι, ζάχαρη και «κακά» λιπαρά, όπως είναι τα κορεσμένα και trans λιπαρά (που περιέχονται κυρίως στα τυποποιημένα τρόφιμα και το ζωικό βούτυρο).
Ποιες επιλογές φαγητού έχει ο μαθητής για το σχολείο;
Κολατσιό από το φούρνο
- Κουλούρι σουσαμένιο
- Κριτσίνια ολικής αλέσεως και πολύσπορα
- Σταφιδόψωμο
- Παξιμαδάκια ολικής αλέσεως.
Κολατσιό από το σπίτι
1. Σάντουιτς ή τοστ με ψωμί ολικής αλέσεως ή ρολάκια με αραβική πίτα ή σπιτική κρέπα
Αποτελούν καλή, χορταστική και υγιεινή λύση, ανάλογα με τη γέμισή τους. Μπορείτε να δημιουργήσετε μεγάλη ποικιλία γευστικών συνδυασμών. Δοκιμάστε να τα γεμίσετε με:
- Φρέσκα ή ψητά λαχανικά
- Τυρί: φέτα, γραβιέρα ή τυρί για τοστ ή τυρί σε κρέμα
- Μαλακή φυτική μαργαρίνη, ως βάση, για να πάρουν τα απαραίτητα καλά λιπαρά ω-3 και ω-6
- Γαλοπούλα βραστή ή κοτόπουλο από προηγούμενη ημέρα ή τόνο ή σπιτικό μπιφτέκι ή αυγό ή λεπτή ομελέτα.
- Μία σπιτική σάλτσα ντομάτας ή πάστα ελιάς (προσέχοντας να μην είναι αλμυρή).
- Ταχίνι, μαρμελάδα, μέλι ή φρούτα (για πιο γλυκιές γεύσεις)
2. Φρούτα
Τα φρέσκα φρούτα που μπορείτε να προτιμήσετε να του δώσετε στο σχολείο είναι εκείνα που είναι ανθεκτικά στη μεταφορά, που ξεφλουδίζονται εύκολα ή που τα έχετε κόψει σε μορφή φρουτοσαλάτας σε θερμομονωτικό τάπερ. Οι εύκολες λύσεις είναι πάντα και οι πιο εφαρμόσιμες και μία από αυτές είναι και τα αποξηραμένα φρούτα, όπως οι σταφίδες, τα δαμάσκηνα, τα σύκα, τα οποία αν τα συνδυάστε με ανάλατους ξηρούς καρπούς, φτιάχνετε ένα πολύ υγιεινό σνακ για τα παιδιά.
3. Σπιτικά κέικ, πίτες, τάρτες ή πίτσα
Εύκολες και χορταστικές λύσεις για το σχολείο είναι τα σπιτικά αλμυρά κέικ, με υλικά όπως το τυρί και τα λαχανικά ή γλυκά κέικ με ξηρούς καρπούς και φρούτα. Μεγάλη ποικιλία έχετε ακόμα και σε πίτες και τάρτες με φύλλο με ελαιόλαδο, που μπορεί να είναι αλμυρές με τυρί, σπανάκι, πράσο, κοτόπουλο, γαλοπούλα ή γλυκές με γάλα, κολοκύθι, μήλα, αχλάδια, λεμόνι, κ.α.
4. Γάλα ή γιαούρτι άπαχο σκέτο ή με φρούτα ή / και δημητριακά
Εύκολη, πρακτική, υγιεινή, χορταστική και θρεπτική λύση για τους γονείς, πλούσια σε ασβέστιο, πρωτεΐνες και βιταμίνες.
5. Μπάρες ολικής αλέσεως ή ανάλατοι ξηροί καρποί
Για να μπορέσει βέβαια το παιδί να καταναλώσει ό,τι έχει πάρει μαζί του από το σπίτι, θα πρέπει να του αρέσει γευστικά και οπτικά και να το βρίσκει σε καλή κατάσταση και όχι «ταλαιπωρημένο». Επομένως χρειάζεται να δίνετε ιδιαίτερη έμφαση στη γεύση και στην ποιότητα των υλικών που αγοράζετε, στη συνταγή που φτιάχνετε και φυσικά στην εμφάνιση του σνακ. Αν υπάρχει φαντασία, καλή επικοινωνία και συνεργασία παιδιού και γονιού, το σχολικό γεύμα, μπορεί να γίνει μια εύκολη υπόθεση. Και έτσι οι επιδόσεις του παιδιού στο σχολείο θα είναι καλές, θα μπουν γερές βάσεις και γνώσεις διατροφής προλαμβάνοντας και την παιδική παχυσαρκία.
Η Σταυρούλα Τσατραφίλη είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, με μεταπτυχιακή ειδίκευση στην Κλινική Διατροφή (MSc). Παράλληλα είναι και Αισθητικός – Κοσμητολόγος. Παρέχει τις υπηρεσίες της, στο Ινστιτούτο και γραφείο της στη Μυτιλήνη και είναι επιστημονική συντάκτρια του medNutrition.