Η Μαίρη Γκαζιάνη επιλέγει και προτείνει βιβλία
Mε αφορμή τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του, οι επιστολές του εκδόθηκαν σε έναν τόμο με τίτλο Γράμματα από τη φυλακή (εκδόσεις Κλειδάριθμος, μετάφραση Γιώργου Μαραγκού), όπου συγκεντρώνονται διακόσιες πενήντα πέντε από τις εκατοντάδες επιστολές που έστειλε ο Μαντέλα από την απομόνωση, τα είκοσι επτά χρόνια που βρισκόταν στη φυλακή.
«Πάλεψα ενάντια στην κυριαρχία των λευκών, πάλεψα και ενάντια στην κυριαρχία των μαύρων. Αυτό που επιθυμώ είναι το ιδανικό μιας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας, όπου όλοι οι άνθρωποι συμβιώνουν αρμονικά και απολαμβάνουν ίσες ευκαιρίες. Είναι ένα ιδανικό το οποίο ελπίζω να ζήσω και να το πραγματοποιήσω. Αλλά αν χρειαστεί, είναι ένα ιδανικό για το οποίο είμαι προετοιμασμένος να πεθάνω.» ~ Nέλσον Μαντέλα
Η 18η Ιουλίου καθιερώθηκε ως η Διεθνής Ημέρα Νέλσον Μαντέλα από τα Ηνωμένα Έθνη και συμπίπτει με την ημερομηνία γέννησης του εμβληματικού Νοτιοαφρικανού ηγέτη. Η ημέρα αυτή δεν είναι απλώς ένας φόρος τιμής στη ζωή και την κληρονομιά του Μαντίμπα. Αποτελεί μια έκκληση στις επόμενες γενιές να αναλάβουν δράση, να αντιμετωπίσουν την κοινωνική ανισότητα και να γίνουν φορείς θετικής αλλαγής.
Κάθε χρόνο την ημέρα αυτή, άνθρωποι στη Νότια Αφρική και σε όλο τον κόσμο αφιερώνουν τουλάχιστον 67 λεπτά από τη μέρα τους σε εθελοντική εργασία. Τα εξήντα επτά λεπτά συμβολίζουν τον αριθμό των ετών κατά τα οποία ο Μαντέλα αγωνίστηκε για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία και κατά κάθε μορφής καταδυνάστευσης.
Συνελήφθη το 1962, σε ηλικία 44 ετών, καθώς το καθεστώς του απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής εντατικοποιούσε τη βάρβαρη εκστρατεία του εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων. Δεν είχε ιδέα ότι θα περνούσε στη φυλακή τα επόμενα είκοσι επτά χρόνια της ζωής του. Τελικά, αποφυλακίστηκε τον Φεβρουάριο του 1990 και ενέτεινε τη μάχη του εναντίον της καταπίεσης, για να επιτύχει τους στόχους που ο ίδιος και οι άλλοι είχαν θέσει πριν από σχεδόν σαράντα χρόνια.
Τον Μάιο του 1994 ορκίστηκε ως ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, ένα αξίωμα που κράτησε μέχρι το 1999. Προέδρευσε κατά την περίοδο που η χώρα άφησε πίσω της τη διακυβέρνηση από μια μειονότητα και το απαρτχάιντ, κερδίζοντας τον διεθνή σεβασμό για την προάσπιση της εθνικής και διεθνούς συμφιλίωσης. Κατά την 90ή επέτειο των γενεθλίων του, το 2008, έγινε ένας παγκόσμιος εορτασμός προς τιμήν του και αναζωπυρώθηκαν οι στόχοι της ελευθερίας και της ισότητας που ο ίδιος είχε θέσει.
Κατά τις 10.052 ημέρες της φυλάκισής του, ο Μαντέλα έγραψε εκατοντάδες γράμματα σε άτεγκτες διοικήσεις φυλακών, συναδέλφους ακτιβιστές, κυβερνητικούς αξιωματούχους και, πρώτα και κύρια, στη θαρραλέα σύζυγό του, Γουίνι, και τα πέντε παιδιά του. Τα γράμματα αυτά, τα περισσότερα από τα οποία δεν είχαν δει ποτέ το φως της δημοσιότητας, αποκαλύπτουν άγνωστες, ανθρώπινες πτυχές του Μαντίμπα.
Στις φυλακές υψίστης ασφαλείας της νήσου Ρόμπεν, όπου κρατούνταν όσοι αντιστέκονταν στο καθεστώς της Νότιας Αφρικής, οι πόρτες των ατομικών κελιών έκλειναν στις 3.30 το απόγευμα και άνοιγαν στις 5.30 το πρωί. Όλες αυτές τις ώρες, περίπου τη μισή μέρα, κάθε κατάδικος ήταν απομονωμένος στο κελί του. Τα Σαββατοκύριακα παρέμεναν κλειδωμένοι για είκοσι τρεις ώρες. Όταν ρώτησαν τον Νέλσον Μαντέλα τι έκανε όλον αυτόν τον νεκρό χρόνο, απάντησε: «Διάβαζα και έγραφα γράμματα.»
Πριν από λίγες ημέρες (13/07) έγινε γνωστός ο θάνατος της Ζίντζι Μαντέλα, κόρης του Νέλσον και της Γουίνι Μαντέλα και ατρόμητης πολιτικής ακτιβίστριας.
Έγραψαν για το βιβλίο:
«Στα, περισσότερα μέχρι τώρα ανέκδοτα, γράμματα του ο Νέλσον Μαντέλα εμφανίζεται χωρίς φτιασίδια. Ρομαντικός αλλά και ρεαλιστής, διαλλακτικός αλλά και ασυμβίβαστος, μοιάζει συχνά να μελαγχολεί χωρίς ποτέ να απελπίζεται, να αποδέχεται την ήττα.» -Δημήτρης Αναστασόπουλος, iefimerida.gr
«Το χρονικό μιας προαναγγελθείσης πορείας. Αυτό είναι οι επιστολές του Νέλσον Μαντέλα από τα 27 χρόνια της φυλάκισής του. Όλοι εμείς σήμερα ξέρουμε το τι επακολούθησε –όμως η μοναδική εμπειρία της ανάγνωσης της αλληλογραφίας του έγκειται στην αίσθηση ότι ο άνθρωπος που τα ήξερε πίστευε ακράδαντα ότι θα συμβούν τα όσα έγιναν κατόπιν.» -Νατάσα Μπαστέα, Τα Νέα
«Μέσα από τις επιστολές που συνοδεύονται από φωτογραφίες, γλωσσάρι, χάρτες, χρονολόγιο, ο αναγνώστης θα γνωρίσει ξανά τον Μαντέλα όχι μόνο ως πολιτικό και ιδεαλιστή, αλλά και ως σύζυγο και πατέρα που βίωσε μέσα από τη φυλακή τον θάνατο της μητέρας του και του πρωτότοκου γιου του.» -Σάκης Ιωαννίδης, Η Καθημερινή
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος, Συγγραφέας: Sahm Venter – Zamaswazi Dlamini-Mandela, Μετάφραση: Γιώργος Μαραγκός, ISBN: 978-960-461-880-4, Σελίδες: 720, Τιμή: 19.50 €
