Με γνώμονα τη σταθερότητα «αναζητώντας την εθνική συνεννόηση»

Γράφει ο Γιώργος Συριόπουλος
Η επιτυχία της κυβέρνησης να κερδίσει «ψήφο εμπιστοσύνης» της Βουλής δίνει ανάσα για πρωτοβουλίες που θα επιβεβαιώσουν τις προθέσεις μερικής απεξάρτησης από το ασφυκτικό πλαίσιο των δανειστών, εξορθολογισμό των πολιτικών «αντιστάσεων» των ανεξάρτητων βουλευτών, αναψηλάφηση των επιχειρημάτων της αντιπολίτευσης, διερεύνηση εξόδου στις αγορές με ασφάλεια…
Πολλοί έκαναν λόγο για κίνηση τακτικισμού με μόνη προσδοκία την «αγορά χρόνου». Προσέγγιση που επιχειρεί την αποδόμηση των πολιτικών επιχειρημάτων για την ανάγκη παγίωσης της πολιτικής σταθερότητας υπό την παρούσα Βουλή. Αλλά, ακόμη, κι αν είναι έτσι η μεθόδευση δεν είναι αντίθετη προς τα συμφέροντα του τόπου.
Το αδιαμφισβήτητο γεγονός πως η μακράς διάρκειας οικονομική κρίση έχει προκαλέσει μια πολύπτυχη κόπωση (και στο πολιτικό σκηνικό και στην πραγματική οικονομία και στο κοινωνικό γίγνεσθαι) δεν μπορεί να διερμηνεύεται, με ελαφρά καρδιά, και ως παράμετρος για την προσφυγή σε κάλπες με πιθανότατα θολό αποτέλεσμα.
Είναι προφανές πως αν η χώρα πάει σε εκλογές, υπό συνθήκες θυμού και λαϊκό αίσθημα τιμωρητικής ψήφου η προσδοκώμενη διέξοδος από τα αδιέξοδα θα μοιάζει με μετωπική σύγκρουση με το τρένο της μοίρας. Μια γροθιά στο μαχαίρι τραυματίζει πάντα το χέρι, και ποτέ το μαχαίρι!
Αυτές οι «δουλειές» οφείλουν να γίνονται σε περιβάλλον ηρεμίας, με ενισχυμένο το κύρος των θεσμών, στοχευμένα τα επόμενα βήματα, ηγετική μεγαθυμία και ρεαλιστικά εναλλακτικά σενάρια. Δεν αρκεί η πρόθεση της «αλλαγής» ως συνταγή για την όποια «απαλλαγή». Και, εν πάσει περιπτώσει, σηματοδοτεί τουλάχιστον μισαλλοδοξία η αντίληψη ότι μεταξύ Ελλήνων υπάρχουν «προδότες», «προσκυνημένοι» ή «συνωμότες», ακόμη και αν πολλοί – ίσως και δικαίως – παρατηρούν ότι το πολιτικό μας σύστημα σε αρκετές περιπτώσεις δείχνει (ή και είναι) «κατώτερο των περιστάσεων».
Θέλει πολλή δουλειά ο μύλος των «περιστάσεων» για να ξεχωρίσει κανείς την ήρα από το σιτάρι. Ο εθνικός διχασμός δεν υπηρέτησε ποτέ τον τόπο μας. Αντιθέτως, μας οδήγησε σε περιπέτειες με συνέπειες που προκάλεσαν ξέφτια ως τις μέρες μας. Ειδικά, όταν οι ίδιες φωνές (Σκύλας και Χάρυβδης) ακούγονταν επί δεκαετίες.
Υπάρχουν δύο τάσεις που υψώνουν ανάστημα αυτή την περίοδο. Και οι δυο με πάθος υπεράσπισης της ορθότητας του λόγου τους, ανεξαρτήτως αν οι προγενέστερες πράξεις υποκρύπτουν «αλήθειες» αμετροέπειας ή δημοκοπίας.
Αποφεύγοντας, συνειδητά, τον διαχωρισμό μεταξύ «μνημονιακών» και «αντι-μνημονιακών» δυνάμεων (με την παραδοχή ότι είναι αδιανόητο έστω και ένας συμπολίτης μας να κομπορρημονεί υπέρ της όποιας εθνικής εξάρτησης), θα επιχειρήσω να απογράψω αυτές τις δυο τάσεις με τις «ανώτερες» πτυχές της πρόσφατης διαλεκτικής…

Η πρώτη τάση, λοιπόν, εκφράζει την άποψη της «εθνικής συνεννόησης»! Λαμπρή αναφορά, αν την εννοούμε, αρκεί να μην υποκρύπτει ένα τελευταίο δημαγωγικό εύρημα πριν το «καναβάτσο»! Επειδή, η «εθνική συνεννόηση» προαπαιτεί την ένταξη στον δημόσιο διάλογο όλων, όταν ο προσκαλών είναι «οικοδεσπότης» και -προφανώς- όχι όταν αναζητά μια θέση στο παγκάκι με τον οποιοδήποτε επί χρόνια πολιτικό άστεγο! Στην περίπτωση αυτή η έννοια της «εθνικής συνεννόησης» είναι άνευ περιεχομένου. Προτάσεις «εθνικής συνεννόησης» σε πλαίσιο έντεχνου ή περίοπτου ή ουτοπικού ή αναίτιου διχασμού δεν συνιστούν ρεαλιστική προσέγγιση. Η «εθνική συνεννόηση» δεν βρίσκεται στις παρυφές των όποιων άκρων. Εδράζεται στο χώρο του κέντρου κάθε πυραμίδας. Απλούστατα, επειδή η γεωμετρία της οφείλει να διασφαλίζει την αρχιτεκτονική ισορροπία.
Στο πλαίσιο αυτό η «λυτρωτική ανανέωση του πολιτικού προσωπικού», για την οποία πολλοί κόπτονται, προαπαιτεί απόσυρση των ιδίων (ω! Ναι!)! Δηλαδή, συναίσθηση της προσωπικής ευθύνης σε ό,τι μας ταλανίζει και παραχώρηση εδάφους σε νέες ιδέες, σε νέες πρωτοβουλίες, σε νέες εσωτερικές δυνάμεις. Διαφορετικά, εξυπηρετείται μόνον ένα κατεστημένο που επιχειρεί να παρατείνει την παραμονή του στην εξουσία με ποταπά κίνητρα. Μεταξύ των οποίων και το διαχρονικό εκείνο κίνητρο της αναγκαιότητας κατοχύρωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος των βουλευτών (σ.σ. για να λέμε τη σκάφη… σκάφη!). Είναι αδύνατον, καλώς ή κακώς, να συνεννοηθούν οι ίδιοι ύποπτοι βερμπαλιστικού ακτιβισμού μεταξύ τους, απ’ όποιο χώρο κι αν προέρχονται. Και το βρακί του… Μανωλιού, κάποτε πάει για πλύσιμο!
Αλλά…, οι ανανεώσεις στην πολιτική (σε περιβάλλον Δημοκρατίας) γίνονται με δύο τρόπους: είτε με την λαϊκή ψήφο (σ.σ. αμετανόητα προσηλωμένη στην λογική των απολαβών της εκλογικής πελατείας, στη χώρα μας) είτε με την οικειοθελή απόσυρση των «ασπρομάλληδων» επαγγελματιών της πολιτικής. Για το πρώτο η μεθυστική συνταγή είναι γνωστή: πουλάς λίγη «αντίσταση» και εισπράττεις βέβαιη «τάση»! Για το δεύτερο, χρειάζεται η βοήθεια του Βιντάλ Σασούν (!), καθώς γύρω μας κυκλοφορούν μόνον… νέοι και γοητευτικοί γκριζομάλληδες, ασημόλουστοι ή ξεχασμένοι από το χρόνο. Ανέπαφοι, δηλαδή, με την πραγματικότητα των χρονικών ή κοινωνικών ανισμάτων! Άρα, και αιτημάτων.
Η δεύτερη άποψη, που τείνει να επικρατήσει ως «κυρίαρχη» αντλεί δύναμη από κηρύγματα αντίστασης και από ανεδαφικές ιστορικές παραδοξότητες. Πλέον πρόσφατη η «επιτυχία» της Αργεντινής στον ΟΗΕ να «δικαιωθεί» για την πληρωμή τους χρέους της με ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού.
Αρκετοί έκριναν ότι αυτή η «ιστορική απόφαση» έδωσε ισχυρό ράπισμα στους διεθνείς τοκογλύφους, στηλιτεύοντας την πρακτική τους και βάζοντας τα θεμέλια για ένα στοιβαρό νομικό πλαίσιο που θα επιτρέπει, ες αεί, στις χώρες με δυσκολία αποπληρωμής των συμπεφωνημένων χρεών τους να παρακάμπτουν τις υποχρεώσεις τους.
Η υπόθεση είναι αληθής και η απόφαση του ΟΗΕ ξεκάθαρη. Με δυο υποσημειώσεις: καταρχάς ο ΟΗΕ δεν είναι παγκόσμιος κυβερνήτης. Παρά τη μετάλλαξη του από Κοινωνία των Εθνών σε οργανισμό υψηλής διπλωματικής διαλεκτικής δεν κατάφερε -σχεδόν ποτέ- να υπηρετήσει αγόγγυστα το κύρος και το ειδικό βάρος που εμπνέει η αποστολή του. Με κάθε σεβασμό προς τις καλές προθέσεις του, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι μιλάμε για τον ίδιο Οργανισμό που καταδικάζει επί σαράντα χρόνια την εισβολή στην Κύπρο, για τον ίδιο Οργανισμό που δεν συνέβαλε ούτε κατ’ ελάχιστο στην αντιμετώπιση της διάλυσης του Ιράκ, στον περιορισμό των όποιων ιμπερια-ληστρικών σχεδίων ανά τον πλανήτη, στην επίλυση του θέματος της ονομασίας των Σκοπίων ή στην αντιμετώπιση της υπανάπτυξης του τρίτου κόσμου κλπ κλπ. Μιλάμε, δηλαδή, για μια «ρομαντική απόφαση» ενός Οργανισμού που αναζητά ακόμη τα βήματά του, πριν (ωιμέ!) ο χρόνος καταδείξει ότι σταδιακά πέρασε σε καθεστώς απόλυτης ανυποληψίας!
Η δεύτερη υποσημείωση είναι ότι η ελληνική περίπτωση διαφέρει σε πολλά από την αργεντίνικη. Κατ’ αρχάς επειδή το δυσθεώρητο, και ακαταμάχητο πλέον, ελληνικό χρέος «φούσκωσε» με χρήματα που προέκυψαν από τον πλέον πρόσφατο, ιστορικά, δανεισμό. Το «λάθος πρόγραμμα» (ή το «κακό πείραμα», αν προτιμάτε) είναι αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών της τελευταίας τετραετίας. Δεν μιλάμε (σ.σ. ακόμη!) για υπερβολικά τοκοχρεωλύσια (όπως η Αργεντινή) παρά για ζεστό ψωμί από τον φούρνο. Δηλαδή, για μετρητά που έφτασαν σε τσουβάλια για να αποφευχθούν το bankrun και η άτακτη χρεωκοπία της χώρας! Συνεπώς, δεν μπορείς από τη μια να δανείζεσαι φρέσκο χρήμα και από την άλλη να αθετείς την υποχρέωση επιστροφής του, σαν τον τελευταίο μπαταχτσή χαρτοπαίκτη!
Μια τέτοια «συζήτηση» θα μπορούσε να γίνει πριν το «πρόγραμμα»! Τότε, δηλαδή, που επιζητούσαμε να αποπληρώσουμε τα ομόλογα για τις γαρδένιες της δεκαετίας του ’80, τις συντάξεις των εθνικών αγωνιστών, τα εξοπλιστικά που σαπίζουν σε χωράφια της Κρήτης και πολλά ακόμη! Εκείνα τα χρήματα… χρυσοπληρώσαμε. Επειδή εκείνα τα χρήματα πήραμε με επιτόκια άνω του 15%, χωρίς κανείς να νοιάζεται για το πως θα αποπληρωθούν. Για εκείνα τα χρήματα, ενδεχομένως να, μπορούσε κάτι να γίνει – έστω και με τη βοήθεια του ΟΗΕ. Αλλά, δεν έγινε! Για τα τωρινά δεν το νομίζω!
Τα, δε, παραδείγματα για τη στάση του Ι. Μεταξά ως προς την αντρίκια άρνηση πληρωμής τοκοχρεωλυσίων την περίοδο του μεσοπολέμου είναι επίσης άστοχα. Και όσοι τα διακινούν στο διαδίκτυο λησμονούν πως η κρίση του ’29 οδήγησε σε μια παγκόσμια πολεμική σύρραξη με εκατομμύρια θύματα, που με τη θυσία τους δόθηκε μια κάποια «λύση» και στο δημογραφικό και στην οικονομία και στην ανάπτυξη. «Λύση», όμως, οδυνηρή. «Λύση» απάνθρωπη. «Λύση» που ανάγκασε την Ευρώπη να ενωθεί για να παγιώσει την ειρήνη, έστω και με διπλωματικά επώδυνους συμβιβασμούς.
Η μόνη σοβαρή κουβέντα που έχει ακουστεί για το ζήτημα του χρέους, είναι η πρόκληση μιας διεθνούς διάσκεψης για το θέμα. Αλλά για να επιτευχθεί αυτό, με υπόβαθρο τη διευθέτηση του παγκόσμιου χρέους τετράκις εκατομμυρίων ευρώ, χρειάζεται αγώνας δρόμου πολλών ετών από ενωμένους σε κοινό στόχο και κοινό συμφέρον πολιτικούς. Με «καλούς» και «κακούς», ή με διχασμούς καφενείου αυτό δεν γίνεται. Ο νοών νοείτω. Και εις άλλα με υγεία.-