Συνέντευξη στη Μαίρη Γκαζιάνη
Η Εύκλεια Καράδαγλη γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μουσθένη Καβάλας, στους πρόποδες του Παγγαίου όρους. Σπούδασε fashiondesigner στη Θεσσαλονίκη, μα ο χώρος της μόδας δεν την κράτησε, μιας και στο μυαλό της υπήρχε πάντα έντονη η διάθεση της γραφής και της αποτύπωσης των συναισθημάτων της. Αντλεί έμπνευση από το σημείο μηδέν, τις ελλείψεις της ψυχής, μα κυρίως από τον έρωτα και τις ψυχικές αλλοιώσεις που προκύπτουν μέσα από αυτόν. Η γραφή της διακρίνεται από το διάχυτο ερωτικό συναίσθημα, την αμεσότητα, τον λυρισμό και την εικονοπλασία. Η αέναη αντιπαράθεσή της με τις λέξεις γεννάει ποιήματα.
ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ: Εύκλεια γεννήθηκες και μεγάλωσες στη Μουσθένη Καβάλας, στους πρόποδες του Παγγαίου όρους. Ποια επιρροή είχε στην ψυχοσύνθεσή σου η φύση που αντίκριζες ως παιδί και ως έφηβη;
ΕΥΚΛΕΙΑ ΚΑΡΑΔΑΓΛΗ: Ο μαξιμαλισμός, που εκ δημιουργού χαρακτηρίζει τη φύση, είχε πάνω μου καθοριστική επιρροή. Με ώθησε να βλέπω τη ζωή με βλέμμα «απλωμένο», να λαμβάνω ερεθίσματα στον υπερθετικό βαθμό και να τα εκφράζω κατά τον ίδιο τρόπο.
Μ.Γ.: Μεγαλώνοντας σπούδασες fashion designer. Τι σε ώθησε προς αυτή την κατεύθυνση;
Ε.Κ.: Το γεγονός ότι είμαι τελειομανής και επιζητώ πάντα ένα άψογο αισθητικό αποτέλεσμα που να χαρακτηρίζεται από μοναδικότητα. Σχεδιάζοντας ρούχα, είχα την δυνατότητα να επιτύχω τα παραπάνω, όσον αφορά τουλάχιστον τον πήχη των δικών μου απαιτήσεων.
Μ.Γ.: Αν και η μόδα ήταν η πρώτη επιλογή σου ν΄ ασχοληθείς επαγγελματικά, σύντομα την εγκατέλειψες. Ήταν εύκολη απόφαση για σένα;
Ε.Κ.: Πανεύκολη. Εργάστηκα πάνω στην μόδα, την έμαθα, την απομυθοποίησα κι έφυγα. Δεν έχει νόημα ούτε κι ενδιαφέρον ν’ ασχολείσαι με κάτι που έχεις ήδη απομυθοποιήσει.
Μ.Γ.: Πότε άρχισες ν΄ ανακαλύπτεις την ποιητική σου φλέβα;
Ε.Κ.: Μάλλον η φλέβα ήταν αυτή που με ανακάλυψε. Κι άνοιξε και το αίμα της έγινε μελάνι… κι εγώ άρχισα να γράφω.
Μ.Γ.: Η πρώτη σου ποιητική συλλογή είχε τον τίτλο «Εκπνοές». Τι είδους ποίηση ήταν;
Ε.Κ.: Ήταν ποίηση ερωτική. Μια ενσαρκωμένη σε λέξεις ποιητική εκπνοή.
Μ.Γ.: Πρόσφατα κυκλοφόρησε η δεύτερη ποιητική σου συλλογή με τον τίτλο «Άυλες καταστροφές». Αφορά και πάλι ερωτική ποίηση;
Ε.Κ.: Και το δεύτερο βιβλίο μου πραγματεύεται ποίηση ερωτική και είναι αφιερωμένο, όπως θα δείτε και στο εσώφυλλο σε όσους πρόσφεραν τη ζωή τους ολάκερη σ’ έναν έρωτα και την έλαβαν πίσω σε κομμάτια.
Μ.Γ.: Ποιες είναι οι άυλες καταστροφές που δίνουν τον τίτλο στο βιβλίο σου;
Ε.Κ.: Οι άυλες καταστροφές, είναι αυτό που έπεται μετά το τέλος ενός έρωτα μεγάλου! Είναι τα τραύματα και οι αλλοιώσεις της ψυχής που αφήνει στο πέρασμα του. Είναι και η προσπάθεια του ανθρώπου να αναδομηθεί και να μην χάσει την πίστη του στον έρωτα. Χαρακτηριστικά το ομώνυμο ποίημα της συλλογής τελειώνει με τους παρακάτω στίχους:
…γιατί η σάρκα
πάντα αδύναμη θε να ’ναι
και σ’ υποτακτικό και άβουλο προσκύνημα θα γονατίζει
σ’ ό,τι στο κύτταρό της
του πόθου ξυπνημό θα φέρνει.
Μ.Γ.: Τι σου προκαλεί την «αέναη αντιπαράθεση με τις λέξεις» όπως αναφέρεις στο βιογραφικό σου;
Ε.Κ.: Η πρόκληση να τις αρπάξω, να τις χαλιναγωγήσω και να τις βάλω σε μια τέτοια σειρά ώστε να βγαίνει νόημα και να δημιουργείται μήνυμα.
Μ.Γ.: Με ποια συναισθήματα ποτίζεις τις σελίδες του βιβλίου σου;
Ε.Κ.: Δεν θα έλεγα ακριβώς συναισθήματα. Η γραφή μου έχει χαρακτηριστικά νεοαναγειρόμενης οικοδομής. Έχει δόμηση και αποδόμηση. Δομώ και περιγράφω κάποιους χαρακτήρες που θα ήθελα να υπάρχουν και αποδομώ χαρακτήρες υπαρκτούς, που η ύπαρξη τους όμως έχει το ρόλο της μαύρης τρύπας που απορροφά όλη τη θετική μας ενέργεια.
Μ.Γ.: Τι σου προκαλεί την έμπνευση να ξεκινήσεις να γράφεις ένα ποίημα;
Ε.Κ.: Το ευμετάβλητο της διάθεσης μου και το γεγονός ότι βιώνω κάποια πράγματα με εξαιρετικά μεγάλη ένταση. Είμαι κατά βάση κυκλοθυμική γεγονός που τις περισσότερες φορές –με εξαίρεση τη γραφή –δυσκολεύει την καθημερινότητα μου και δημιουργεί ερωτηματικά στους ανθρώπους μου.
Μ.Γ.: Στην αγάπη «ποδάρι πρέπει να πατάς» όπως αναφέρεις στο ποίημά σου «Τα περιθώρια»;
Ε.Κ.: Αν υποτεθεί ότι ο έρωτας είναι εγωιστής, με τι λιγότερο θα μπορούσε να αρκεστεί εκτός από το όλα; Και το μέσο για να τ’ αποκτήσεις όλα είναι η διεκδίκηση, είναι το να …πατάς ποδάρι!
Μ.Γ.: Γιατί χαρακτηρίζεις του ποιητές ως «λόγιοι Ντόριαν Γκρέι»;
Ε.Κ.: Γιατί μέσα από την διαχρονικότητα των στίχων τους επιζητούν να μείνουν στην αιωνιότητα. Αν διαβάσεις ερωτική ποίηση, ανεξάρτητα από το πότε γράφτηκε, εσύ νομίζεις πως γράφτηκε για έναν έρωτα που συνέβη χθες ή που θα συμβεί αύριο. Το ίδιο ισχύει και για την κοινωνική ή και την πολιτικοποιημένη ποίηση. Δεν έχει σημασία πότε έχει λάβει χώρα το γεγονός και πότε σε γράπωσε η έμπνευση, σημασία έχει πως διαβάζοντας παρουσιάζεται μπροστά σου εμπειρικά γηραιά μα βιωματικά νεαρή και φρέσκια.
Μ.Γ.: Ο έρωτας είναι όαση ή έρημος;
Ε.Κ.: Το κοινό σημείο εξαπάτησης των περισσότερων ανθρώπων είναι πως λογιάζουν τον έρωτα για όαση. Μα ο έρωτας είναι έρημος γιατί μόνοι μας πορευόμαστε σ’ αυτόν και μόνοι μας νιώθουμε. Ο άλλος αν συμμετέχει, συμμετέχει με διαφορετική ποιότητα και οξύτητα συναισθημάτων. Όαση θα μπορούσε να θεωρηθεί η πλήρης ταύτιση. Μα προσωπικά δεν νομίζω ότι υπάρχει. Πάντα ο ένας αγαπά περισσότερο απ’ τον άλλο. Πάντα ο ένας υποκύπτει, δημιουργώντας βασίλειο κυριαρχίας για τον άλλον. Έτσι είναι ο έρωτας ερημικός και άδικος.
Μ.Γ.: Στις επιλογές σου επικρατεί η αρετή ή η τόλμη;
Ε.Κ.: Η τόλμη. Ενάρετη δεν υπήρξα ποτέ.
Μ.Γ.: Τα δάκρυα σκληραίνουν τον άνθρωπο;
Ε.Κ.: Τα δάκρυα περιέχουν αλάτι και το αλάτι σε όποια επιφάνεια πέσει κατ’ επανάληψη τη διαβρώνει και τη σκληραίνει. Αλληγορικό μεν αλλά ισχύει. Δεν είναι τυχαίο πως μετά από ένα καλό κλάμα ο άνθρωπος παίρνει τις πιο σκληρές, τις πιο ουσιαστικές και τις πιο καθοριστικές αποφάσεις του.
Μ.Γ.: Ποιο είναι το ύψος του έρωτα και ποιο το βάθος;
Ε.Κ.: Το ύψος του, είναι η βίωση της κορύφωσης της ερωτικής πράξης και το βάθος ή απελπισία και το κενό που έπεται αυτής!
Μ.Γ.: Γιατί παρομοιάζεις τους μεγάλους έρωτες με απασφαλισμένες χειροβομβίδες στο ποίημα «Ρακοσυλλέκτες»;
Ε.Κ.: Ο μεγάλος έρωτας όπως και η απασφαλισμένη χειροβομβίδα, σε πετυχαίνει αμέριμνο και σε κομματιάζει μέσα σε μια εμπόλεμη ζώνη. Αυτό είναι το κοινό τους σημείο.
Μ.Γ.: «Αφαίρεσε πριν αφαιρεθείς» είναι η προτροπή σου σ΄ ένα δίστιχο ποίημα. Τι είναι αυτό που πρέπει «ν΄ αφαιρέσεις πριν αφαιρεθείς»;
Ε.Κ.: Αφαιρείς αυτό που μακροπρόθεσμα θα σε αφαιρέσει. Ξέρεις, είναι κάποιοι έρωτες τόσο έντονοι που οσμίζεσαι όμως από μακριά πως δεν θα κρατήσουν για πολύ, γιατί το πιθανότερο είναι να πεθάνεις από υπερβολική δόση αδρεναλίνης. Αυτούς τους έρωτες λοιπόν τους ζεις, τους ρουφάς και τους γεύεσαι στο έπακρο και μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία και πριν επέλθει ο κορεσμός γυρνάς την πλάτη και φεύγεις. Είναι θέμα μηχανισμού αυτοπροστασίας.
Μ.Γ.: Η προδομένη γυναίκα μετατρέπεται πάντα σε «μοβόρο σαρκοφάγο» σύμφωνα με το ποίημά σου «Γόβα στιλέτο»;
Ε.Κ.: Αυτό είναι ο νόμος της φύσης. Ας μην έχουμε αυταπάτες και ας μη προσποιούμαστε εμείς οι γυναίκες τα ιδανικά θύματα. Μια γυναίκα ποτέ δεν είναι θύμα, απλά κάποιες φορές δίνει το περιθώριο σ’ έναν άντρα να γίνει θύτης και μέσω αυτού να βγάλει στην επιφάνεια τον πραγματικό του εαυτό. Αγαπάμε τους πραγματικούς άντρες, τους λεγόμενους παλαιάς κοπής. Τους υπόλοιπους, απλά τους σβήνουμε απ’ τον χάρτη. Θέλουμε ο άντρας που θα σπείρει μέσα μας, γιούς και κόρες να είναι από ράτσα γνήσια και αμιγή. Είναι θέμα ισορροπιών. Είμαστε λέαινες κι αλλοίμονο στο αρσενικό που θα μπει στο στόχαστρό μας. Από την προδομένη γυναίκα μπορείς να τα περιμένεις όλα.
Μ.Γ.: Πιστεύεις «ό,τι σε βρίσκει με φιλί σ’ αφήνει με αναφιλητό» πάντα;
Ε.Κ.: Ναι. Γιατί ό,τι έρχεται, έρχεται για να φύγει. Τίποτα δεν είναι μόνιμο στη ζωή μας. Η αρχή του έρωτα σηματοδοτείται από το φιλί και το φινάλε του, από το αναφιλητό!
Μ.Γ.: Το άλλο πρόσωπο της αγάπης είναι το μίσος όπως γράφεις στο ποίημα «Αρσενικό ξαρμάτωτο»;
Ε.Κ.: Ναι το άλλο πρόσωπο της αγάπης είναι το μίσος. Όταν αυτό που έχεις αγαπήσει απόλυτα φύγει ή σε απογοητεύσει, τότε δεν έχεις παρά να το μισήσεις απόλυτα.
Μ.Γ.: Πώς ορίζεις την ποίηση;
Ε.Κ.: Ως πρόκληση στο να ξεπερνώ τα όριά μου. Κάθε μέρα γεννιέται κάτι διαφορετικό μέσα μου. Κάτι που χθες δεν υπήρχε, κάτι άγνωστο. Κι εγώ καλούμαι να το τιθασεύσω. Χωρίς να την υποτιμώ, δύσκολα θα μπορούσα να γράψω νατουραλιστική ποίηση. Η ποίηση για μένα είναι θυμός και πάθος αποτυπωμένα σ’ ένα χαρτί!
Μ.Γ.: Τι ρόλο έχει παίξει ο έρωτας στη ζωή σου;
Ε.Κ.: Μου έμαθε ότι όλοι μας, στο παιχνίδι των εντυπώσεων του έρωτα, είμαστε δυνάμει ψεύτες. Λέμε ψέματα και γινόμαστε αποδέκτες ψεμάτων. Και κάποια στιγμή αποκαλύπτονται όλα με τον πιο σκληρό τρόπο. Φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντες… Δεν θα επεκταθώ περισσότερο.
Μ.Γ.: Γράφεις πιο εύκολα στη χαρά ή στον πόνο;
Ε.Κ.: Εννοείται στον πόνο. Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι δεν γράφουν, γιατί η ευτυχία ναρκώνει όλες τις αισθήσεις και τα συναισθήματα, πλην της ανόητης έπαρσης να θεωρούμε πως θα κρατήσει για πάντα.
Μ.Γ.: Έχεις σκεφτεί να γράψεις κάτι άλλο εκτός από ποίηση;
Ε.Κ.: Η ποίηση είναι ο τόπος μου και το έδαφος που καρπίζω. Προς το παρόν τουλάχιστον δεν θα ήθελα να γράψω τίποτε άλλο.
*Η ποιητική συλλογή «Άϋλες καταστροφές» της Εύκλειας Καράδαγλη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή.
Μαίρη Γκαζιάνη
Γεννήθηκε στα Ιωάννινα. Μεγάλωσε στην Αθήνα όπου ζει μέχρι σήμερα και εργάσθηκε ως τραπεζοϋπάλληλος. Στο παρελθόν ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με την φωτογραφία ενώ τώρα ζωγραφίζει και παράλληλα γράφει. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές.
Τον Μάιο του 2012 κυκλοφόρησε την πρώτη ποιητική της συλλογή με τίτλο «Σου γράφω…», τον Σεπτέμβρη 2013 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο ΕΝΑ ΦΕΓΓΑΡΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ και τον Ιούνιο του 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο της ΤΑ ΠΛΗΚΤΡΑ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ από τις εκδόσεις ΄Οστρια. Επίσης, το παραμύθι της «Το ψαράκι του βυθού» συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Παραμύθια και Μαμάδες» εκδόσεις Βερέττα 2015. Τον Ιούνιο 2017 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της ΑΛΙΚΑ ΒΗΜΑΤΑ από την Εμπειρία Εκδοτική. Το 2019 θα κυκλοφορήσει το νέο της μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Ωκεανός.
Την περίοδο 2011-2012 υπήρξε ραδιοφωνική παραγωγός στο magicradiolive. Από τον Νοέμβρη 2014 συνεργάζεται με το now24.gr και έχει πραγματοποιήσει πάνω από πεντακόσιες συνεντεύξεις. Το 2016 συμμετείχε στην τηλεοπτική εκπομπή ΚΑΛΩΣ ΤΟΥΣ του ΑιγαίοTV πραγματοποιώντας συνεντεύξεις σε ανθρώπους των τεχνών. Διετέλεσε Διευθύντρια Σύνταξης του on line Πολιτιστικού Περιοδικού Books and Style από Ιούλιο 2017 έως Μάρτιο 2018 οπότε αποχώρησε οικειοθελώς.
Μεγάλες της αγάπες είναι το θέατρο και ο χορός με τα οποία έχει ασχοληθεί ερασιτεχνικά.
