Ευρωεκλογές 2014: Οι κρίσιμες ημερομηνίες μετά τις ευρωεκλογές

Βρυξέλλες : Γιώργος Συριόπουλος
Από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του 2014 θα εξαρτηθεί για πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης η επιλογή του/της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που συνιστά το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ.
Η κρίσιμη διαδικασία θα ξεκινήσει δυο ημέρες μετά τις εκλογές, με ορίζοντα ολοκλήρωσης των αλλαγών στο σύνολο των υψηλών αξιωματούχων της ΕΕ, έως τον Νοέμβριο. Η διαδικασία είναι η ακόλουθη:
Οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων των κρατών μελών προτείνουν έναν/μία υποψήφιο/υποψήφια για τη θέση του/της Προέδρου της Επιτροπής,
λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών.
Κατά την έννοια της Συνθήκης ο/η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να απηχεί την μεγαλύτερη δυνατή πολιτική συναίνεση. Με πολιτικούς όρους αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσε να είναι ο προτεινόμενος υποψήφιος μιας πολιτικής ομάδας ή κάποιος που πετύχαινε τη συναίνεση της πλειοψηφίας των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Την Τρίτη 27 Μαΐου, στις Βρυξέλλες, οι 28 ευρωπαίοι ηγέτες θα βρεθούν σε κοινό δείνο, κατόπιν πρόσκλησης του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπάι, για να αποτιμήσουν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και να διατυπώσουν τις προθέσεις τους για τον υποψήφιο ή την υποψήφια Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Την ίδια ημέρα, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πραγματοποιηθεί η πρώτη συνεδρίαση της Διάσκεψης των Προέδρων (απερχόμενος Πρόεδρος του ΕΚ και αρχηγοί των πολιτικών ομάδων) μετά από τις ευρωεκλογές.
Τον Ιούνιο θα γίνει η επαλήθευση των διαπιστευτηρίων των νέων ευρωβουλευτών και ο σχηματισμός των νέων πολιτικών ομάδων, ως προς το πλήθος τους και μόνον.
Στις 26 και 27 Ιουνίου οι 28 ηγέτες θα συναντηθούν και πάλι στις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της τελευταίας Συνόδου Κορυφής επί Ελληνικής Προεδρίας, για να δηλώσουν, μεταξύ άλλων, το πρόσωπο που προτείνουν ως υποψήφιο για την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Από 1 έως 3 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί σύνοδος της ολομέλειας για τη συγκρότηση σε σώμα του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Τότε θα γίνει η ανάληψη των εδρών από τους ευρωβουλευτές και οι ψηφοφορίες για την εκλογή Προέδρου, Αντιπροέδρων και Κοσμητόρων της Ευρωβουλής.
Στις 7 Ιουλίου θα συνεδριάσουν για πρώτη φορά οι πολιτικές ομάδες και θα προβούν σε εσωτερικές εκλογές για την ανάδειξη των δικών τους Προεδρείων.
Από 14 έως 17 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί η πρώτη κρίσιμη σύνοδος της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αν δεν αλλάξει κάτι, το σώμα θα επιλέξει έναν/μία εκ των γνωστών μέχρι σήμερα έξι υποψηφίων.
Ο υποψήφιος, ή η υποψήφια, θα παρουσιάσει τις πολιτικές του/της κατευθύνσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, επιδιώκοντας να λάβει την έγκριση της απόλυτης πλειοψηφίας των βουλευτών του ΕΚ, δηλαδή των 376 από τους 751 ευρωβουλευτές. Εάν δεν λάβει την έγκριση της απόλυτης πλειοψηφίας, τα κράτη μέλη πρέπει να προτείνουν νέο/νέα υποψήφιο/υποψήφια για Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο/η Πρόεδρος, πλέον, της Κομισιόν και οι κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ προτείνουν από κοινού έναν κατάλογο υποψηφίων για τα υπόλοιπα χαρτοφυλάκια της Επιτροπής (ένας υποψήφιος από κάθε χώρα).
Στις 18 Ιουλίου σταματούν οι εργασίες της Ευρωβουλής και οι ευρωβουλευτές επανέρχονται τον Σεπτέμβριο, οπότε και ξεκινούν οι ακροάσεις επιβεβαίωσης των υποψηφίων Επιτρόπων. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος Οκτωβρίου.
Από τη στιγμή που θα διαμορφωθεί η σύνθεση της Επιτροπής, οι ευρωβουλευτές επιστρέφουν στα βασικά τους κοινοβουλευτικά καθήκοντα, τα οποία συνίστανται στη διαμόρφωση νόμων που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των πολιτών της Ευρώπης και στον καθορισμό του ετήσιου προϋπολογισμού της ΕΕ, εξουσίες τις οποίες το Κοινοβούλιο μοιράζεται με το Συμβούλιο Υπουργών (μέλη των εθνικών κυβερνήσεων των 28 κρατών μελών της ΕΕ) στο πλαίσιο ενός οιονεί συστήματος με δύο σώματα.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαθέτει επίσης εξουσία ελέγχου ή εποπτείας επί των υπόλοιπων θεσμικών οργάνων της ΕΕ: παρακολουθεί τις εργασίες τους και τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται τα χρήματα των φορολογουμένων.
Η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) αναλαμβάνει καθήκοντα την 1η Νοεμβρίου, ενώ ένα μήνα αργότερα αναλαμβάνει καθήκοντα ο νέος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ποιος θα αντικαταστήσει τον Χ. Βαν Ρομπάι από την 1η Δεκεμβρίου είναι ακόμη άγνωστο. Επισήμως, τουλάχιστον!