Από την Μαίρη Γκαζιάνη
Ο Δημήτρης Πολίτης είναι ένας άνθρωπος με τον οποίο θα μπορούσα να μιλάω επί ώρες. Όμως ο χώρος δημοσίευσης μιας συνέντευξης περιορίζει τον γραπτό λόγο και προσπάθησα η συζήτησή μας να στραφεί σε όλα από λίγο. Το τελευταίο βιβλίο του «Η επόμενη στάση» ήταν η αφορμή για να τον γνωρίσω και να διαπιστώσω ότι πέρα από τις πολυάριθμες σπουδές του και την υψηλή θέση που κατέχει στη Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας και Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που τον διαμόρφωσαν ως επιστήμονα, είναι ένας πολίτης της Ευρώπης που πασχίζει μέσα από ηθικές στάσεις ζωής. Αυτές τις στάσεις ζωής περνάει στα βιβλία του και αγγίζει τη ψυχή κάθε αναγνώστη. Η προσωπική του διαδρομή χαρακτηρισμένη από σταθμούς σε διάφορες χώρες της Ευρώπης εξέλιξε τον ίδιο ως άνθρωπο και δημιούργησε τον συγγραφέα Δημήτρη Πολίτη.
Ο Δημήτρης Πολίτης γεννήθηκε στην Αθήνα το Μάρτιο του 1960. Σπούδασε κλασικές επιστήμες και ιταλική φιλολογία στο University College του Δουβλίνου κι έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Επιστήμη των Πληροφοριών και τις ευρωπαϊκές Δημόσιες Σχέσεις στο Trinity College του Δουβλίνου. Διετέλεσε επί έτη υπεύθυνος πληροφόρησης του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβιώσεως και Εργασίας που έχει την έδρα του στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας, ειδικευμένος σε θέματα που αφορούν τις εργασιακές συνθήκες και την ασφάλεια και υγιεινή στην εργασία. Έχει δημοσιεύσει στο παρελθόν άρθρα, παρουσιάσεις και συγγράμματα σχετικά με τις συνθήκες εργασίας, το εργασιακό περιβάλλον και την επαγγελματική υγιεινή και ασφάλεια στα Ελληνικά, Αγγλικά και Ιταλικά. Έχει ζήσει στην Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Λουξεμβούργο και το Βέλγιο. Αυτή την εποχή ζει στις Βρυξέλλες όπου εργάζεται στην Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας και Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως αρχισυντάκτης του δικτυακού τόπου “EUROPA” της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μ.Γ.: Κύριε Πολίτη γεννηθήκατε, μεγαλώσατε και σπουδάσατε στην Αθήνα. Συνεχίσατε τις σπουδές σας στο Δουβλίνο κι από εκεί ξεκίνησε μια πορεία ζωής με στάσεις στην Ιρλανδία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Λουξεμβούργο και το Βέλγιο. Πρόκειται για μια διαδρομή που προέκυψε από επιλογή ή από συμπτώσεις;
Δ.Π.: Ένας συνδυασμός επιλογών και συμπτώσεων θα ’λεγα. Με μόνη εξαίρεση το Δουβλίνο της Ιρλανδίας το οποίο επέλεξα λόγω αγάπης για την Ιρλανδία και στο οποίο θα επέλεγα να επιστρέψω οποιαδήποτε στιγμή της ζωής μου, με την πρώτη ευκαιρία!
Μ.Γ.: Ποια είναι τα συναισθήματα που κρατάτε από αυτές τις στάσεις που κάνατε σε κάθε πόλη;
Δ.Π.: Πολύ διαφορετικά για κάθε πόλη – αλλά πάντα θετικά. Νομίζω ότι ο κάθε τόπος έχει πάντα κάτι να σου προσφέρει. Αρκεί να έχεις ανοιχτό μυαλό και διάθεση να το δεχτείς! Βέβαια, αυτό που λαμβάνει ο καθένας προσωπικά εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: π.χ. την συγκεκριμένη περίοδο της ζωής μας, την ηλικία και την εμπειρία μας, το πώς εξελισσόμαστε σαν ανθρώπινα όντα. Προσωπικά, θεωρώ τον εαυτό μου αφάνταστα τυχερό που κατόρθωσα να ζήσω σε πέντε πολύ διαφορετικές πόλεις της Ευρώπης μέχρι τώρα.
Μ.Γ.: Στο Δουβλίνο, διετελέσατε επί έτη υπεύθυνος πληροφόρησης του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβιώσεως και Εργασίας, με εξειδίκευση σε θέματα που αφορούν τις ίσες ευκαιρίες, την καταπολέμηση των διακρίσεων και την ασφάλεια και υγιεινή στην εργασία. Σύμφωνα με την εμπειρία σας πόσο κοντά είναι η επίτευξη αυτών των στόχων για ολόκληρη την Ευρώπη;
Δ.Π.: Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια έχουμε μια σχετική οπισθοδρόμηση στην Ευρώπη σε αυτά τα θέματα που αφορούν την λεγόμενο «κοινωνικό πρόσωπο» της Ευρώπης. Η οικονομική κρίση κι οι συνέπειές της καθώς και μερικές άστοχες πολιτικές και οικονομικές επιλογές έχουν φέρει έναν καινούργιο συντηρητισμό στον κόσμο και την αφελή σκέψη ότι όλα αυτά (πχ. οι ίσες ευκαιρίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το δικαίωμα σε μια ανθρώπινη δουλειά κλπ.) είναι «πολυτέλειες». Σ’ αυτό έχει συντελέσει και το γεγονός ότι η καινούργια τεχνολογία έχει φέρει τα πάνω κάτω στον τρόπο και τον τόπο που ζούμε κι εργαζόμαστε… Εγώ από την πλευρά μου πάντα πίστευα και πιστεύω ότι τέτοιες στάσεις, είναι ηθικές στάσεις ζωής και δεν θα σταματήσω να παλεύω γι’ αυτά τα θέματα!
Μ.Γ.: Σήμερα, κατοικείτε μόνιμα στις Βρυξέλλες κι εργάζεστε στην Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας και Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ποιες είναι οι αρμοδιότητές σας;
Δ.Π.: Είμαι υπεύθυνος μεταξύ άλλων για τον διαδικτυακό τόπο της ΕΕ το EUROPA. Είμαι σε καθημερινή επικοινωνία με τη βάση (τις αντιπροσωπείες της ΕΕ στα κράτη μέλη) καθώς και την πολιτική κορυφή, τους Επιτρόπους, τον Πρόεδρο Γιούνκερ κλπ. Αυτό μου δίνει μια σφαιρική αντίληψη των πραγμάτων και με φέρνει καθημερινά σε άμεση επαφή με την επικαιρότητα και τα Ευρωπαϊκά νέα της ημέρας, κάνοντάς με αναπόσπαστο κομμάτι τους, προτού καν δημοσιευτούν!
Μ.Γ.: Επιπλέον, είστε ένα από τα ηγετικά στελέχη του τοπικού Αγγλόφωνου Κύκλου Συγγραφέων (Brussels Writers Circle). Τι είδους έργο παράγει ο Κύκλος;
Δ.Π.: Ο εν λόγω κύκλος είναι ένας πολύ ενεργός και δραστηριοποιείται από το 2002. Αποτελείται από συγγραφείς διαφόρων εθνικοτήτων που ζουν στις Βρυξέλλες και γράφουν στα Αγγλικά. Είναι ένας κόμβος συγγραφικού ταλέντου κι ανεξάντλητη πηγή ανταλλαγής απόψεων κι εμπειριών. Εκτός από τις προσωπικές επιτυχίες του κάθε συγγραφέα, ο Brussels Writers Cirlce εκδίδει από καιρού εις καιρόν Ανθολογίες στα αγγλικά, με επιλεγμένα κομμάτια γραμμένα από τα μέλη του. Η επόμενη Aνθολογία μας, όπου μου γίνεται η τιμή να συμπεριλαμβάνεται κι ένα δικό διήγημα στα αγγλικά, θα δημοσιευτεί σε λίγες μέρες κι έχουμε την πρώτη επίσημη παρουσίασή της εδώ στις Βρυξέλλες στις 22 Νοεμβρίου.
Μ.Γ.: Με τη συγγραφή πότε αρχίσατε ν΄ ασχολείσθε;
Δ.Π.: Το 2008 κι ήρθε από μόνο του. Στην αρχή σαν αστείο. Ένα περιστατικό με πρωταγωνίστρια κατά σύμπτωση μια Ελληνίδα εδώ στις Βρυξέλλες με έκανε να σκεφτώ: «Πρέπει να γράψω ένα βιβλίο γι’ αυτό!» και με έπεισε να αρχίσω το πρώτο μου θρίλερ, την «Κλεμμένη Ζωή ενός Εύθυμου Ανθρώπου».
Μ.Γ.: Το πρώτο σας βιβλίο «Η Κλεμμένη Ζωή Ενός Εύθυμου Ανθρώπου» κυκλοφόρησε στην Ελλάδα (2012) και σε αγγλική μετάφραση στην Αμερική (2014). Πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι να εκδοθεί ένα ελληνικό βιβλίο (μεταφρασμένο) στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού;
Δ.Π.: Πάρα πολύ δύσκολο ειλικρινά. Σύμφωνα με τις στατιστικές, σε ολόκληρο τον κόσμο εκδίδονται περίπου έξι-επτά μυθιστορήματα στα αγγλικά το λεπτό! Ο ανταγωνισμός είναι ασύλληπτος αλλά κι η αγορά είναι τεράστια. Ίσως επειδή «Η Κλεμμένη Ζωή ενός Εύθυμου Ανθρώπου» έχει διεθνή πλοκή και ασχολείται με τα πανανθρώπινα μηνύματα της καταπολέμησης κατά των διακρίσεων, της συγχώρεσης και της αποδοχής των συνανθρώπων μας, να στάθηκε αιτία της τεράστιας τύχης μου. Διότι το να μπορέσω να περάσω το γράψιμό μου και τα μηνύματά μου σε ολόκληρο τον κόσμο, σε διεθνές κοινό, το θεωρώ πολύ μεγάλη τύχη ειλικρινά.
Μ.Γ.: Έχετε βραβευθεί για διηγήματά σας σε διεθνείς διαγωνισμούς. Τι πιστεύετε ό τι προσφέρουν οι βραβεύσεις σ΄ έναν συγγραφέα;
Δ.Π.: Όντως, και το θεωρώ πολύ μεγάλη τιμή για μένα. Βέβαια, έχω καταλήξει πλέον στο συμπέρασμα ότι τα βραβεία και οι διακρίσεις δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική αξία ενός/μιας συγγραφέα. Απλά καταγράφουν τις συνθήκες και τις τάσεις της συγκεκριμένης στιγμής, τη διάρκεια και την εποχή του συγκεκριμένου διαγωνισμού. Και φυσικά αποτελούν ανεκτίμητη πηγή ενθάρρυνσης για τον/την συγγραφέα και τον/την ενδυναμώνουν όσο τίποτε άλλο για το επόμενο του/της βήμα.
Μ.Γ.: Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο σας «Η επόμενη στάση». Σε τι αναφέρεται;
Δ.Π.: Σε πολλά επίκαιρα θέματα. Αλλά πάνω απ’ όλα, στην υπαρξιακή σχέση του ανθρώπου με τον θάνατο, μια σχέση που μας αρέσει ή όχι είμαστε όλοι αναγκασμένοι να την νοιώθουμε και να την μοιραζόμαστε.
Μ.Γ.: Τα κεφάλαια του βιβλίου χωρίζονται σε πολλές στάσεις. Τι περιλαμβάνεται σε κάθε μια από αυτές;
Δ.Π.: Ναι. Πάντρεψα κατά κάποιο τρόπο τους ήρωες και τις ηρωϊδες με τη στάση στην οποία ο καθένας κι η καθεμιά τους μπαίνουν στο συγκεκριμένο βαγόνι του μετρό, ένα συγκεκριμένο πρωί. Αυτό μου έδωσε τη δυνατότητα να παρουσιάσω τις προσωπικές ιστορίες τους και να βασίσω την πλοκή του μυθιστορήματός μου πάνω σε αυτές τις στάσεις.
Μ.Γ.: Άνθρωποι διαφορετικοί και άγνωστοι μεταξύ τους συναντώνται στο ίδιο βαγόνι. Ποιος είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ τους;
Δ.Π.: Υπάρχουν πολλά που τους συνδέουν. Αυτό ήταν κι η μεγάλη πρόκληση του μυθιστορήματός μου. Να βρω τρόπους κι ιστορίες να συνδέσω άγνωστα άτομα μεταξύ τους. Αλλά δε θέλω να αποκαλύψω περισσότερα αυτή τη στιγμή, θα αφήσω τους αναγνώστες και τις αναγνώστριες να ανακαλύψουν μόνοι τους αυτούς τους συνδετικούς κρίκους!
Μ.Γ.: Σύμφωνα με τις ζωές των ηρώων σας και τα γεγονότα που τους σημάδεψαν, δικαιολογούνται οι χαρακτήρες και οι συμπεριφορές τους;
Δ.Π.: Ναι. Απόλυτα. Διότι ο καθένας τους κι η καθεμιά τους είναι πολύ διαφορετικοί αλλά οι συμπεριφορές τους αν και πολύ διαφορετικές, είναι εντελώς ανθρώπινες και πάντα μέσα στο φάσμα της ανθρώπινης αντίδρασης και συμπεριφοράς.
Μ.Γ.: «Μπορεί άραγε να καταλάβει κάποιος το τι ακριβώς είδος ανθρώπινης ύπαρξης, το τι ακριβώς χαρακτήρα μπορούν να κρύβουν πίσω τους τα χαρακτηριστικά ενός αγνώστου χαμογελαστού προσώπου;» αναρωτιέται ο Κήθ στις πρώτες σελίδες του βιβλίου. Κρίνοντας από το τον επίλογο, ποιο είναι το συμπέρασμα;
Δ.Π.: Μάλλον όχι! (γέλιο). Βέβαια, εξαρτάται από την συγκεκριμένη στιγμή, αλλά κι από τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Νομίζω ότι μερικοί και μερικές από μας είναι πολύ καλύτεροι στο να απομονώνουν τον πραγματικό εαυτό τους και να καμουφλάρονται. Ή ίσως και να δίνουν τη λάθος εντύπωση, την λάθος στιγμή. Κι αυτό είναι επίσης ένα θέμα που θίγει το βιβλίο μου.
Μ.Γ.: Και στην ίδια παράγραφο συνεχίζεται: «Είναι τελικά το πρόσωπο η μάσκα ή ο καθρέφτης της ψυχής;». Εσείς τι πιστεύετε;
Δ,Π.: Το πρόσωπο μπορεί να είναι συνάμα και καθρέφτης και μάσκα για μένα. Ανάλογα το πώς το χρησιμοποιούμε. Αν κάποιος γνωρίζει το άλλο άτομο καλά μπορεί εύκολα να διακρίνει πάντως το τι αντιπροσωπεύει το πρόσωπό του.
Μ.Γ.: «Τα χέρια της μοίρας και τα πλοκάμια του πεπρωμένου δημιουργούν τις πιο απρόσμενες και απίστευτες συμπτώσεις, τις πιο δυνατές εκπλήξεις και συναισθήματα» αναφέρεται στο οπισθόφυλλο για την πλοκή του βιβλίου/ Εγώ θα έλεγα ότι πρόκειται για ευφυή συγγραφική έμπνευση. Τι είναι αυτό που σας εμπνέει κυρίως ώστε ν΄ αρχίσετε τη συγγραφή ενός βιβλίου;
Δ.Π.: Προσωπικά βιώματα κυρίως. Ή και ιστορίες που έχει τύχει ν’ ακούσω από φίλους, γνωστούς αλλά κι από άγνωστους! Δε θα ξεχάσω μια συναρπαστική ιστορία που διηγείτο μια κυρία στον συνταξιδιώτη της στην μπροστινή μου θέση κατά τη διάρκεια της διαδρομή του EUROSTAR, Βρυξέλλες-Λονδίνο. Αυτό το περίπου-κρυφάκουσμα, μου έδωσε την ευκαιρία αργότερα να γράψω ένα υπέροχο διήγημα!
Μ.Γ.: «Ο κύκλος της καθημερινότητας επαναλαμβάνεται αμείλικτος, απαράμιλλος, πολλές φορές αδυσώπητος» γράφεται πάλι στο οπισθόφυλλο. Πως δικαιολογείτε τα παραπάνω επίθετα με τα οποία χαρακτηρίζετε την καθημερινή ρουτίνα;
Δ.Π.: Σε αυτή τη φάση της ζωής μου είμαι πεπεισμένος ότι μια μεγάλη μερίδα των συνανθρώπων μας ζει όχι τη ζωή που πράγματι θέλει, αλλά τη ζωή που της υπαγόρεψαν οι κοινωνικές συνθήκες, πιέσεις κι αντιλήψεις. Αυτό νομίζω έχει φοβερό αντίκτυπο Στις μέρες μας είμαστε περισσότερο «διασυνδεδεμένοι» παρά ποτέ. Αυτό όμως δεν μας έχει βοηθήσει επ’ ουδενί στο να πλησιάσουμε τους άλλους, ή να φτιάξουμε τη ζωή μας όπως πράγματι εμείς θα θέλαμε. Με αποτέλεσμα αυτό το «βάλτωμα», αυτή την αφόρητη άνοια, τη δυσανασχέτηση και την πλήξη της καθημερινότητας.
Μ.Γ.: «Από το φόβο της απόρριψης, χτίζουμε τείχη ανάμεσά μας, για να αισθανόμαστε τάχα πιο ασφαλείς μέσα σε αυτή την απομόνωση μας». Που οφείλεται αυτό το φαινόμενο, προσωπικά για καθέναν αλλά και κοινωνικά;
Δ.Π.: Αυτό συνδέεται άμεσα με την προηγούμενή σας ερώτηση. Οι ζωές μας έχουν αλλάξει τα τελευταία 20 χρόνια ριζικά κι αμετάκλητα. Η ανεξέλεγκτη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν επιδράσει φοβερά στην καθημερινότητά μας. Η ψηφιακή τεχνολογία αντί να μας φέρει κοντύτερα, μας απομονώνει στο καβούκι μας κι επηρεάζει αρνητικά την κοινωνική μας συμπεριφορά και τις προσωπικές συναναστροφές μας κατά τη γνώμη μου. Ειδικότερα νομίζω στην καθημερινότητα των νέων ανθρώπων. Το παρατηρώ αυτό συχνά με τις νεότερες γενιές που έχουν μεγαλώσει από γεννησιμιού τους με ένα κινητό στο χέρι και μπορεί να έχουν πρόσβαση στα πάντα, αλλά όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή δεν ξέρουν π.χ. πώς να φλερτάρουν! Για μένα αυτό είναι λυπηρό.
Μ.Γ.: Κύριε Πολίτη, απέφυγα να κάνω οποιαδήποτε ερώτηση θα φανέρωνε την υπόθεση του εξαιρετικού βιβλίου σας. Η μυθοπλασία σας ολοκληρώνεται δείχνοντάς μας τον τρόπο σκέψης ενός φιλήσυχου και νομοταγή ανθρώπου που μεταλλάσσεται σχεδόν σε άγριο θηρίο. Υπάρχει κάποιο μήνυμα που θέλατε να περάσετε;»
Δ.Π.: Το μήνυμα που θά’ θελα να περάσω είναι ότι υπάρχουν στιγμές και περιστάσεις στη ζωή που μας αναγκάζουν πολλές φορές να δείξουμε έναν άλλο εαυτό, έναν εαυτό που ίσως να φοβόμαστε κι εμείς οι ίδιοι!
Μ.Γ.: Σας ευχαριστώ πολύ και σας εύχομαι καλοτάξιδη «Η επόμενη στάση».
Δ.Π.: Εγώ σας ευχαριστώ! Είναι τιμή για μένα να απαντώ σε μια τόσο ενδιαφέρουσα συνέντευξη, σε ερωτήσεις με νόημα κι αξία, ερωτήσεις που χρειάζονται μυαλό, σκέψη και περισυλλογή για να απαντηθούν! Να είστε πάντα καλά να συνεχίζετε το έργο σας!
*Το μυθιστόρημα «Η επόμενη στάση» του συγγραφέα Δημήτρη Πολίτη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίαμβος.
Μαίρη Γκαζιάνη
Γεννήθηκε στα Ιωάννινα. Μεγάλωσε στην Αθήνα όπου ζει μέχρι σήμερα και εργάσθηκε ως τραπεζοϋπάλληλος. Στο παρελθόν ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με την φωτογραφία ενώ τώρα ζωγραφίζει και παράλληλα γράφει. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές.
Τον Μάιο του 2012 κυκλοφόρησε την πρώτη ποιητική της συλλογή με τίτλο «Σου γράφω…», τον Σεπτέμβρη 2013 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο ΕΝΑ ΦΕΓΓΑΡΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ και τον Ιούνιο του 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο της ΤΑ ΠΛΗΚΤΡΑ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ από τις εκδόσεις ΄Οστρια. Επίσης, το παραμύθι της «Το ψαράκι του βυθού» συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Παραμύθια και Μαμάδες» εκδόσεις Βερέττα 2015. Τον Ιούνιο 2017 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της ΑΛΙΚΑ ΒΗΜΑΤΑ από την Εμπειρία Εκδοτική. Το 2019 θα κυκλοφορήσει το νέο της μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Ωκεανός.
Την περίοδο 2011-2012 υπήρξε ραδιοφωνική παραγωγός στο magicradiolive. Από τον Νοέμβρη 2014 συνεργάζεται με το now24.gr και έχει πραγματοποιήσει πάνω από τριακόσιες συνεντεύξεις. Το 2016 συμμετείχε στην τηλεοπτική εκπομπή ΚΑΛΩΣ ΤΟΥΣ πραγματοποιώντας συνεντεύξεις σε ανθρώπους των τεχνών. Το διάστημα Ιούλιος 2017 έως Μάρτιος 2018 υπήρξε Διευθύντρια Σύνταξης του on line Πολιτιστικού Περιοδικού Books and Style.
Μεγάλη της αγάπη είναι το θέατρο με το οποίο ασχολείται ερασιτεχνικά.
