Βίκη Κοσμοπούλου: Είναι σαν να έχω ζήσει κομμάτια ζωής σε μια ωραία συνέχεια

Συνέντευξη στην Μαίρη Γκαζιάνη

 H Βίκη Κοσμοπούλου γεννήθηκε το 1981 στο Μόντρεαλ. Η οικογένειά της επαναπατρίστηκε το 1987, οπότε και ξεκίνησε τη σχολική της εκπαίδευση στην Καλαμάτα. Φοίτησε στο τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου «Ψυχολογία και Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας». Εργάζεται σε ψυχοπαιδαγωγικό κέντρο.

Γράφει στίχους, ποιήματα, παραμύθια και πεζά. Διηγήματά της περιλαμβάνονται στα συλλογικά έργα Απίθανες ιστορίες της πόλης μας (εκδ. iwrite) και Μια εικόνα, χίλιες λέξεις (τόμος α΄ και β΄, εκδ. τοβιβλίο). Διηγήματα, ποιήματα και βιβλιοπαρουσιάσεις της δημοσιεύονται στη λογοτεχνική ιστοσελίδα τοβιβλίο.net. Συνεργάζεται με το περιοδικό ΙΣΤΟΡΙΑ.

Το τσόφλι είναι το πρώτο της βιβλίο. 

Μ.Γ.: Κυρία Κοσμοπούλου γεννηθήκατε στο Μόντρεαλ. Ποιες είναι οι μνήμες που έχετε από τα πρώτα έξι χρόνια της ζωής σας στον τόπο που γεννηθήκατε;

Β.Κ.: Οι παιδικές μνήμες στο Μόντρεαλ είναι συνδεδεμένες με την οικογενειακή και την πρώτη σχολική ζωή και εκείνο το υπέροχο χιονισμένο τοπίο, μια καθαρότητα που απέπνεε ηρεμία. Αλλά και με την αγωνία της προσαρμογής στο αλλόγλωσσο σχολικό περιβάλλον.

 Μ.Γ.: Όταν η οικογένειά σας επαναπατρίστηκε περάσατε τα σχολικά χρόνια σας στην Καλαμάτα. Ήταν εύκολη η προσαρμογή για εσάς και πως θυμάστε τον εαυτό σας σαν παιδί και σαν έφηβη;

Β.Κ.: Η προσαρμογή ήταν πολύ εύκολη. Ένιωθα πια απελευθερωμένη από τα άγχη της επικοινωνίας λόγω γλώσσας. Έζησα όμορφα παιδικά και εφηβικά χρόνια. Όπως θα έπρεπε να είναι, όμως και με τις σχολικές αγωνίες.  Η επαρχία της Καλαμάτας έχει πλούσια πολιτιστική ζωή και ευκαιρίες για μια γεμάτη με ερεθίσματα παιδική ζωή.

 Μ.Γ.: Φοιτήσατε στο τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και παρακολουθήσατε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών Ψυχολογία και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Πως λειτούργησαν στη ψυχοσύνθεσή σας οι συνεχόμενες αλλαγές τόπων, Μόντρεαλ-Καλαμάτα-Κρήτη-Αθήνα;

Β.Κ.: Οι μεταβατικές περίοδοι ευτυχώς ήταν πολύ ομαλές καθώς όλες οι μετακινήσεις γίνονταν με αφορμή ευχάριστα γεγονότα. Είναι σαν να έχω ζήσει κομμάτια ζωής σε μια ωραία συνέχεια.

 Μ.Γ.: Σήμερα εργάζεστε σε ψυχοπαιδαγωγικό κέντρο. Ποιες είναι οι αρμοδιότητές σας;

Β.Κ.: Συνεργάζομαι με παιδιά που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες και νοητική υστέρηση. Πρόσφατα προσλήφθηκα σε δομή του Υπουργείου Παιδείας ως ψυχολόγος για τη διάγνωση και διαφοροδιάγνωση παιδιών.

 Μ.Γ.: Με τη συγγραφή πότε αρχίσατε ν΄ ασχολείστε;

Β.Κ.: Η ενασχόληση με τη συγγραφή άρχισε στην Κρήτη, στη βιβλιοθήκη του Ρεθύμνου με την υπέροχη θέα σε μια από τις εξεταστικές. Αφορμή ήταν προβληματισμοί και υπαρξιακές αναζητήσεις της νεανικής ζωής.

Μ.Γ.: Γράφετε στίχους, ποιήματα, παραμύθια και πεζά. Πότε καταφεύγετε στο κάθε είδος;

Β.Κ.: Το κάθε είδος έρχεται και με βρίσκει. Μια εικόνα, μια λέξη ή μια φράση που θα σκεφτώ μου καθορίζει το είδος.

 Μ.Γ.: Πρόσφατα κυκλοφόρησε η συλλογή διηγημάτων σας με τίτλο «Το τσόφλι». Τι είδους διηγήματα συμπεριλαμβάνονται;

Β.Κ.: Περιλαμβάνει διηγήματα και μικροδιηγήματα σε ζεύγη που συνομιλούν μεταξύ τους. Το ένα συμπληρώνει το άλλο.

 Μ.Γ.: Σε τι παραπέμπει ο τίτλος «Το τσόφλι»;

Β.Κ.: Το τσόφλι παραπέμπει στο τσόφλι του κοσμικού αυγού. Όλοι ζούμε πάνω στο τσόφλι που έσπασε ο Χρόνος και η Ανάγκη για να δημιουργηθεί το σύμπαν. Η συλλογή και το διήγημα μιλούν για το αίτημα των ανθρώπων να ξανακλείσει το τσόφλι, να τα πάρουμε όλα από την αρχή, να μην κάνουμε τα ίδια λάθη. Οι χαρακτήρες, μοναχικοί και αδιέξοδοι, επιζητούν μια ευκαιρία ακόμη.

 Μ.Γ.: Υπήρξε κάποια αφορμή που σας προέτρεψε να γράψετε τα συγκεκριμένα διηγήματα;

Β.Κ.: Αφορμή για τα διηγήματα ήταν εικόνες της καθημερινότητας. Κάποια από τα διηγήματα, όταν πλέον μου έγινε φανερή η κοινή συνισταμένη, γράφτηκαν πιο συνειδητοποιημένα. Στη συνέχεια ήρθαν και τα ταίρια του πιο ώριμα για να πουν μια παράλληλη ιστορία.

 Μ.Γ.: Υπάρχουν συμβολισμοί στα διηγήματά σας;

Β.Κ.: Μου αρέσουν πολύ οι συμβολισμοί στην τέχνη. Τα διηγήματα έχουν συμβολισμούς. Ο αναγνώστης καλείται να τους ερμηνεύσει με βάση τα δικά του βιώματα.

 Μ.Γ.: Το διήγημα «Τιμής ένεκεν» έχει γραφτεί ως έναν μονοκόμματο κείμενο δίχως τελείες. Τι θέλατε να τονίσετε;

Β.Κ.: Πράγματι, το «Τιμής ένεκεν» είναι ένα μονοκόμματο διήγημα, ένα διήγημα για ανθρώπους σε μια διαδρομή ηλεκτρικού βαγονιού. Το σκέφτηκα σαν έναν τρόπο να δώσω στον αναγνώστη τον ρυθμό της ροής πάνω στις ράγες και την αγωνία της πρωταγωνίστριας να ρουφήξει στιγμές από τη ζωή των επιβατών.

 Μ.Γ.: Ποιοι είναι οι τρεις χιλιάδες εξακόσιοι εργάτες που εκτελούν πρόθυμα την τελευταία εντολή;

Β.Κ.: Το τσόφλι πρόκειται για ένα διήγημα σε μελλοντική δυστοπία. Η κεντρική κυβέρνηση καλεί τους πιο δυνατούς εργάτες για να εκτελέσουν την τελευταία αποστολή, την απέλαση του Χρόνου και το κλείσιμο του κοσμικού τσοφλιού. Ο αριθμός τους είναι όσα και τα δευτερόλεπτα της ώρας, αυτή τη μονάδα του χρόνου που καθορίζει όλες τις υπόλοιπες. 

Μ.Γ.: Στο βιβλίο σας εικοσιτέσσερα πεζά παρουσιάζονται ως ζεύγη. Πως συνδέονται τα ζεύγη μεταξύ τους;

Β.Κ.: Τα πεζά των ζευγών αποτελούν είτε τις δύο πλευρές της ίδιας ιστορίας (Πίσω στη Βενετία- Εξαμελείας, InSight Στίξη, Το τσόφλι- Υπόσχεση) είτε λειτουργούν συμπληρωματικά (Τιμής ένεκεν-Αν), είτε είναι ιστορίες που πραγματεύονται το ίδιο θέμα. 

Μ.Γ.: «Δώδεκα ζεύγη σε διάλογο για την ανάγκη όσων βρίσκονται στο τσόφλι να επιστρέφουν στον χρόνο…» αναφέρεται στο οπισθόφυλλο. Υπάρχει τρόπος επιστροφής στον χρόνο;

Β.Κ.: Η ανάμνηση είναι πολύ ισχυρό εργαλείο του ανθρώπου να επιστρέφει στο χρόνο. Άλλοτε χρήσιμο, άλλοτε επίπονο σμιλεύει το παρόν και φτιάχνει καλούπι για το μέλλον. Τα λάθη μας, όταν δεν μπορούμε να τα διορθώσουμε πρέπει να τα αντέχουμε.

 Μ.Γ.: «Πάντως ο χρόνος δίνει σε όλους μια υπόσχεση» αναφέρεται και πάλι στο οπισθόφυλλο. Σε ποιον χρόνο αναφέρεται και τι είδους υπόσχεση είναι αυτή;

Β.Κ.: Αναφέρεται στον Χρόνο, ως πρόσωπο του μύθου στον οποίο είναι βασισμένο το κεντρικό διήγημα. Η υπόσχεση αφορά τον έρωτα και τα ίχνη του.

 Μ.Γ.: Τελικά, σαν συμπέρασμα, μέσα από τις ιστορίες που αφηγείστε, είναι εύκολο ή δύσκολο να σπάσει το τσόφλι;

Β.Κ.: Το τσόφλι του κοσμικού αυγού είναι σπασμένο και πατάμε πάνω του. Ο Χρόνος εισέβαλλε σέρνοντας μαζί του την Ανάγκη. Το τσόφλι του ανθρώπου είναι εκείνο που εύκολα σπάει . Ιδιαίτερα πορώδες και εύθραυστο έχει ανάγκη από γερό ψυχικό πλέγμα.

 *Το βιβλίο «Το τσόφλι» της Βίκης Κοσμοπούλου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.

 Μαίρη Γκαζιάνη

Γεννήθηκε στα Ιωάννινα.  Μεγάλωσε στην Αθήνα όπου ζει μέχρι σήμερα και εργάσθηκε ως τραπεζοϋπάλληλος. Στο παρελθόν ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με την φωτογραφία ενώ τώρα ζωγραφίζει και παράλληλα γράφει. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές.

Τον Μάιο του 2012 κυκλοφόρησε την πρώτη ποιητική της συλλογή με τίτλο «Σου γράφω…», τον Σεπτέμβρη 2013 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο ΕΝΑ ΦΕΓΓΑΡΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ και τον Ιούνιο του 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο της ΤΑ ΠΛΗΚΤΡΑ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ  από τις εκδόσεις ΄Οστρια. Επίσης, το παραμύθι της «Το ψαράκι του βυθού» συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Παραμύθια και Μαμάδες» εκδόσεις Βερέττα 2015.  Τον Ιούνιο 2017 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της ΑΛΙΚΑ ΒΗΜΑΤΑ από την Εμπειρία Εκδοτική. Το 2019 θα κυκλοφορήσει το νέο της μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Ωκεανός.

Την περίοδο 2011-2012 υπήρξε ραδιοφωνική παραγωγός στο magicradiolive. Από τον Νοέμβρη 2014 συνεργάζεται με το now24.gr και έχει πραγματοποιήσει πάνω από τριακόσιες συνεντεύξεις. Το 2016 συμμετείχε στην τηλεοπτική εκπομπή ΚΑΛΩΣ ΤΟΥΣ πραγματοποιώντας συνεντεύξεις σε ανθρώπους των τεχνών. Το διάστημα Ιούλιος 2017 έως Μάρτιος 2018 διετέλεσε Διευθύντρια Σύνταξης του on line Πολιτιστικού Περιοδικού Books and Style.

Μεγάλη της αγάπη είναι το θέατρο με το οποίο ασχολείται ερασιτεχνικά.