Ποιοι είναι οι μύθοι και ποιες οι αλήθειες

 
Άρθρο του Γιάννη Κουτσοκώστα
Σκίτσα του Γιάννη Κουτσοκώστα
 
Μοιάζει σαν… κατάρα αλλά δεν είναι. Ούτε είναι ένα πρόσταγμα της… μοίρας, που αναγκάζει αυτή τη χώρα, την ώρα που βαδίζει στην κόψη του ξυραφιού και αναπνέει με αναπνευστήρα, να επιτρέπει στον εαυτό της να διχάζεται ανάμεσα σε μύθους και αλήθειες, να μπερδεύεται ανάμεσα σε μια πραγματική και σε μια εικονική πραγματικότητα. Ναι, η κρίση είναι εδώ. Και το σκληρό Μνημόνιο, που φέρνει φτώχεια, ανεργία και δυστυχία, εδώ και οι πρόσφυγες, που κουβαλάνε τη δική τους δυστυχία εγκλωβισμένοι σε μια χώρα που προσπαθεί να βρει τα πατήματά της σε έναν κόσμο – απέραντο ναρκοπέδιο. Εδώ, για την ακρίβεια στην Ουάσιγκτον, η κυβέρνηση δίνει μάχη για να κλείσει την αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος και να ανοίξει δρόμους για το μέλλον, με όλους τους μεγάλους «παίχτες» να παίρνουν θέση: τον Ομπάμα να παρεμβαίνει, τη Λαγκάρντ να επιμένει και την Ευρώπη να παραμένει, προς το παρόν τουλάχιστον, άβουλη και αδύναμη να επιβάλει μια ευρωπαϊκή και βιώσιμη λύση στο ελληνικό δράμα. Εδώ, και η αντιπολίτευση, που προσπαθεί να σταθεί, να πείσει και να επανέλθει, τα συνδικάτα που φωνάζουν, οργίζονται και απεργούν, οι πολίτες αυτής της χώρας, που αγωνιούν και αγωνίζονται για να επιβιώσουν. Ώς εδώ όλα καλά. Θεμιτά, λογικά και κανονικά. Και θα περίμενε κανείς ότι σε αυτά θα επικεντρωνόταν η συζήτηση στην Ελλάδα. Αντ’ αυτών, ο πολιτικός διάλογος, οι αντιπαραθέσεις, η χώρα ολόκληρη αναλώνεται σε ανούσιες περιπλανήσεις σε ένα παράλληλο… σύμπαν, εγκλωβισμένη σε μια άλλη, εικονική πραγματικότητα.
Οι προπαγανδιστές του φόβου
Σε αυτή που διαμορφώνεται κάθε βράδυ, όταν Σκά(ε)ι μύτη η Μεγκά-λη επιχείρηση «ενημέρωσης» της κοινής γνώμης. Όταν μπαίνουν σε κάθε σπίτι οι… τσουτσούνες του Φωτήλα, το πόθεν έσχες του Σταθάκη, η… εταιρεία του Τσίπρα, οι… περγαμηνές του Μπογδάνου του Μαλέλη, η στολή παραλλαγής του Καμμένου και εσχάτως τα νταηλίκια του Πολάκη, του υπουργού, που ήθελε -λέει- να… χώσει στο χώμα τον «δημοσιογράφο» που τον αποκάλεσε σκύλο.
Με αυτά και σε αυτά δίνουν τον τόνο όλοι αυτοί ξοδεύοντας χρόνο, χρήμα και ιδέες σε μια χώρα που δεν διαθέτει ούτε χρόνο, ούτε χρήμα, ενώ ξεμένει και από ιδέες. Και το χειρότερο: οπλίζουν, σκοπεύουν και πυροβολούν ειδήσεις και συνειδήσεις, κατασκευάζουν… ενόχους για να κρύψουν ενοχές, προπαγανδίζουν τον φόβο και προαναγγέλλουν εκτροπές, χωρίς εντροπές.
Αλλά και όταν αποφασίζουν να ασχοληθούν με τα άλλα, τα σοβαρά και τα μεγάλα, το κάνουν με τέτοιο τρόπο που μόνο την ενημέρωση των πολιτών δεν υπηρετεί. Έτσι η κυβέρνηση κατηγορείται και γιατί διαπραγματεύεται και γιατί δεν διαπραγματεύεται. Και γιατί υπογράφει και γιατί καθυστερεί να υπογράψει ό,τι της σερβίρεται. Και γιατί μειώνει και γιατί δεν μειώνει τις συντάξεις. Τραγέλαφος χωρίς τέλος και αρχή. Και χωρίς αρχές. Που δεν έχει προηγούμενο στη σύγχρονη πολιτική ιστορία του τόπου, έχει όμως την εξήγησή του.
Η… τιμή και η αξία της ενημέρωσης
Η Ελλάδα ποτέ δεν λειτούργησε ως σύγχρονη, κανονική χώρα. Οι κανόνες και κυρίως η τήρησή τους από όλους ποτέ δεν ήταν βασικό γνώρισμα της δημοκρατίας, που οικοδομήθηκε σε αυτόν τον τόπο. Οι «γερά – γερά – Γερούν-διοι» και «βαστα – ΔουΝουΤούδες» υπήρχαν πάντα στα σαλόνια της πολιτικής και της δημοσιογραφίας. Όχι ως σπάνιο αλλά ως διαδεδομένο είδος. Η περίφημη «τέταρτη εξουσία» διαχρονικά λειτουργούσε ως θεραπαινίδα του πολιτικού κατεστημένου και κυρίως της οικονομικής εξουσίας. Διολίσθησε σε αυτόν τον ρόλο όταν άρχισε να ασχολείται με το πόσο… πωλείται και όχι με το πώς… προσφέρεται το δημόσιο αγαθό της ενημέρωσης. Με την… τιμή και όχι την… αξία. Όσες φορές χρειάστηκε ήταν εκεί. Άλλοτε ως φανατική οπαδός και άλλοτε ως φανατική αντίπαλος προσώπων και πολιτικών. Ανάλογα από το αν οι πολιτικοί και οι πολιτικές τους εξυπηρετούσαν ή όχι τα αφεντικά τους.
Είναι γνωστό με ποιους τάσσεται αυτή τη φορά η «τέταρτη εξουσία». Προφανώς έχει και τους λόγους της. Γιατί ξέρει ότι η προσπάθεια να μπει τάξη στο μιντιακό τοπίο θίγει συμφέροντα. Όχι γενικά αλλά συγκεκριμένα συμφέροντα. Και αυτά τα συμφέροντα είναι που αντιδρούν. Που μάχονται με νύχια και με δόντια για να μην αλλάξει τίποτα και χρησιμοποιούν όλα τα μέσα για να πετύχουν τον σκοπό τους. Θα μπορούσαν όλα αυτά να είναι θεμιτά αν δεν έθεταν σε κίνδυνο τα ευρύτερα συμφέροντα των πολιτών, της κοινωνίας και του τόπου. Ο οποίος αυτό που χρειάζεται τώρα είναι σταθερότητα και επιμονή στον στόχο: την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, τη διευθέτηση του χρέους και την επιστροφή της οικονομίας στην ανάπτυξη. Την ώρα που η Ευρώπη ταλαντεύεται αντιμέτωπη με την τριπλή κρίση, οικονομία, προσφυγικό, τρομοκρατία την ώρα που οι δανειστές πιέζουν και το ΔΝΤ εκβιάζει, η χώρα οφείλει να επιδείξει ηρεμία, ψυχραιμία και αποφασιστικότητα. Όλα τα άλλα θα πάρουν τον δρόμο τους.